TÜİK verilerine göre, 2015–2024 yılları arasında girişimlerin doğum oranı ortalama yüzde 15,8 olarak kaydedildi. Aynı dönemde yeni kurulan girişimlerin istihdamdaki payı ise yüzde 4,9 oldu.
Doğan girişim; ilgili yıl içinde ekonomik faaliyetine ilk kez başlayan işletmeleri ifade ediyor.
2023 yılı özelinde bakıldığında, girişimlerin doğum oranı yüzde 15,5, bu girişimlerin istihdamdaki payı ise yüzde 4,9 olarak gerçekleşti.
2024 yılında kurulan girişimler sektörlere göre incelendiğinde, en yüksek payı yüzde 32,1 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektörü aldı. Bu sektörü yüzde 16,8 ile ulaştırma ve depolama, yüzde 10,1 ile inşaat sektörü izledi.
İllere göre dağılımda ise, 2024 yılında en fazla girişim yüzde 25,8 ile İstanbul’da kuruldu. İstanbul’u yüzde 7,5 ile Ankara ve yüzde 6,5 ile İzmir takip etti.
Raporda kapanan işletmelere ilişkin veriler de yer aldı. Ölen girişimlerin istihdamdaki payı 2022 yılında yüzde 4,2 olarak hesaplandı.
Ölen girişim; ekonomik faaliyetini tamamen durduran ve piyasadan çıkan işletmeleri ifade ediyor.
Girişimlerin ölüm oranı 2021 yılında yüzde 11,9 olurken, bu girişimlerin istihdamdaki payı yüzde 4,1 olarak kayıtlara geçti.
VAN’DAKİ DURUM
Van özelinde 2024 yılı verilerine göre, kentte toplam 3 bin 798 yeni girişim kuruldu. Van’ın, Türkiye genelinde kurulan girişimler içindeki payı yüzde 0,6 olarak kayıtlara geçti. İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) kapsamında TRB2 Bölgesi’nde (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) 2024 yılında toplam 7 bin 137 yeni girişim faaliyete başladı. Bölgenin, Türkiye genelindeki yeni girişimler içindeki payı ise yüzde 1,1 olarak hesaplandı.
Aynı yıl Van’da faaliyetini sonlandıran girişimlerin istihdamdaki payı yüzde 0,6 seviyesinde kaldı. Kentte 2024 yılında kapanan (ölen) girişim sayısı 2 bin 874 olarak açıklandı.
İBBS düzeyinde değerlendirildiğinde ise TRB2 Bölgesi’nde kapanan girişimlerin istihdamdaki payı yüzde 1,1 olurken, bölgede faaliyetini sonlandıran toplam girişim sayısı 5 bin 302 olarak kayıtlara geçti.
TÜİK verileri, 2024 yılında Van’da kurulan girişim sayısının kapanan girişim sayısından fazla olduğunu gösterdi.
