Türkiye İstatistik Kurumu Van Bölge Müdürlüğü tarafından hazırlanan Mart ayı 'Türkiye-İl Sunumu' istatistikleri göre 2020 nüfusu 1 milyon 149 olan Van'ın nüfusu 2021 yılında 1 milyon 141'e, 2022 yılında ise 1 milyon 129'a düştü.

Van'ın her geçen yıl nüfus kaybettiği görülürken, TRB2 bölgesinde yer alan Muş'un nüfusu 2020 yılında 411 bin, 2021 yılında 405 bin, 2022 yılında ise 399 bin olarak kayıtlara geçti. Bitlis'in nüfusu 2020 yılında 351 bin, 2021 yılında 352 bin, 2022 yılında ise 354 bin olarak kayıtlara geçti. Yine TRB2 bölgesindeki Hakkâri'nin nüfusu 2020 yılında 281 bin, 2021 yılında 278 bin, 2022 yılında ise 275 bin oldu.

Son 3 yıla bakıldığında TRB2 bölgesindeki bütün illerde nüfus oranında azalma olduğu görüldü. Van'da yıllık nüfus artışı 2019-2020 yılları arasında 11,0, 2020-2021 yılları arasında -7,3, 2021-2023 yıllarında ise -10,8 olarak kayıtlara geçti.

Yine Muşta yıllık nüfus artışı 2019-2020 yılları arasında 5,6, 2020-2021 yılları arasında -14,5, 2021-2022 yılları arasında ise -15,0 olarak gerçekleşti. Bitlis'te yıllık nüfus artışı 2019-2020 yılları arasında 8,2, 202-2021 yılları arasında 3,7, 2021-2022 yılları arasında ise 4.9 olarak kayıtlara geçerken, Hakkari'de is 2019-2020 yılları arasında -1,7, 202-2021 yılları arasında -8,2, 2021-2022 yılları arasında ise -10,4 olarak kayıtlara geçti.

Van'da kilometrekareye düşen kişi sayısı 2020 yılında 60 kişi olarak kayıtlara geçerken, 2021 yılında bu oran 59, 2022 yılında ise 58'e düştü. Yine bölge illeri Muş'ta kilometrekareye düşen kişi sayısı 2020 yılında 51, 2021 yılında 50, 2022 yılında ise 50 olarak gerçekleşti. Bitlis'te kilometrekareye düşen kişi sayısı 2020, 2021, 2022 yıllarında 50 kişi olarak kayıtlara geçerken, Hakkâri'de ise 2020 yılında kilometrekareye düşen kişi sayısı 39, 2021 yılında 39, 2022 yılında ise 38 kişi olarak kayıtlara geçti.

TÜİK'in verilerine göre ortalama hanehalkı büyüklüğü 2022 yılında Van'da 4,36, Muş'ta 4,35, Bitlis'te 4,07, Hakkâri'de 4,55 olarak gerçekleşti. Bir önceki yıla göre Van'da nüfus değişimi 2018 yılında 16,9, 2019 yılında 13,0, 2020 yılında 12,6 olarak kayıtlara geçerken, 2021 yılında -8,3, 2022 yılında ise -12,3 olarak gerçekleşti.

Yine TÜİK'in kayıtlarına göre Van 2022 yılında 33,9 göç alırken, 62,4 oranında ise göç verdi. Van'daki net göç -28,5 olarak gerçekleşti. Van'ın 2021 yılında göç aldığı nüfusun eğitim durumuna bakıldığında 426 kişi okuma yazma bilmeyen, 2 bin 311 kişi okuma yazma bilen fakat bir okul bitirmeyen, 2 bin 512 kişi ilkokul, 879 kişi ilköğretim, 3 bin 340 kişi ortaokul veya dengi meslek ortaokul, 7 bin 964 kişi lise ve dengi meslek okulu, 8 bin 907 kişi yüksekokul veya fakülte, bin 49 kişi yüksek lisans 5 veya 6 yıllık fakülteler dahil, 57 kişi doktora, 60 kişi ise bilinmeyen kişilerden oluştu.

Van'ın 2021 yılında göç verdiği nüfusun eğitim durumuna bakıldığında ise 976 kişi okuma yazma bilmeyen, 6 bin 214 kişi okuma yazma bilen fakat bir okul bitirmeyen, 6 bin 662 kişi ilkokul, 2 bin 182 kişi ilköğretim, 9 bin 720 kişi ortaokul veya dengi meslek ortaokul, 15 bin 505 kişi lise ve dengi meslek okulu, 9 bin 34 kişi yüksekokul veya fakülte, bin 322 kişi yüksek lisans 5 veya 6 yıllık fakülteler dahil, 80 kişi doktora, 135 kişi ise bilinmeyen kişilerden oluştu.

Van'daki okuryazar nüfus oranı 2019 yılında 94,43, 2020 yılında 95 olarak kayıtlara geçerken, 2021 yılında ise bu oran 94,97 olarak gerçekleşti. Van'da 2021-2022 yılları arasında net okullaşma oranına bakıldığında 92,4 ilkokul, 88,6 ortaokul, 81,5 ise ortaöğretim (lise) olarak kayıtlara geçti. Van'da 201-2022 yılları arasında öğretmen başına düşen öğrenci sayısı oranına bakıldığında ise, ilkokulda öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 17, ortaokulda öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 13, ortaöğretimde öğretmen başına düşen öğrenci sayısı ise 21 olarak kayıtlara geçti. Öte yandan Van'da derslik başına düşen öğrenci sayısına bakıldığında, ortaokulda derslik başına düşen öğrenci sayısı 23, ortaöğretimde ise bu oran 34 olarak gerçekleşti.

Sağlık personeli başına düşen kişi sayısına bakıldığında Van'da hekim başına düşen sayı 710, hemşire başına düşen kişi sayısı ise 417 olarak kayıtlara geçti. Van'da sağlık kurumlarında yatak başına düşen kişi sayısı ise 381 olarak gerçekleşti. Van'daki ölüm nedenleri istatistiklerine göre, 29,6 kişi dolaşım sistemleri hastalıkları, 15,1 iyi huylu ve kötü huylu tümörler, 18,5 kişi solunum sistemi hastalıkları, 1,9 kişi sinir sistemli ve duyu organları hastalıkları, 4,4 kişi endokrin (iç salgı bezi), beslenme ve metabolizmayla ilgili hastalıklar, 4,2 kişi dışsal yaralanma nedenli ve zehirlenmeler, 7,5 kişi COVİD-19, 14,3 kişi ise diğer nedenlerden dolayı hayatını kaybediyor.

Van'da kaba doğum hızı 2019 yılında 23,7, 2020 yılında 21,5 olarak gerçekleşirken, 2021 yılında bu sayı 19,8'e düştü. Van'da bebek ölüm hızı, 2017 yılında 12,0, 2018 yılında 11,4, 2019 yılında 10,8, 2020 yılında ise 11,9 olarak gerçekleşti. Van'da kaba evlenme hızı 2019 yılında 7,10, 2020 yılında 5,62, 2021 yılında 6,96, 2022 yılında ise 6,97 olarak kayıtlara geçti.

Van'da kaba boşanma hızı ise 2019 yılında 1,88, 2020 yılında 1,62, 2021 yılında 2,09, 2022 yılında ise 2,13 olarak gerçekleşti. TRB2 Van, Muş, Bitlis ve Hakkâri'de işsizlik oranı 2021 yılında 20,4 olarak gerçekleşirken, 2022 yılında bu oran 19,2 olarak kayıtlara geçti. TRB2 Van, Muş, Bitlis ve Hakkâri'de işgücüne katılım oranına bakıldığında ise 2021 yılında 47,6 olan oran, 2022 yılında 49,7 olarak gerçekleşti. Van ve Muş, Bitlis ve Hakkâri'de istihdam oranı 2021 yılında 37,1 olarak gerçekleşirken, 2022 yılında ise bu oran 40,2 olarak gerçekleşti.

Van'da ekonomik faaliyete göre 2021 istihdam edilenlerin 37,5'i tarım, 21,4'ü sanayi, 41,1 hizmet sektörü, 2022 yılında ise 34,4 kişi tarım, 23,9 kişi sanayi. 41,7 kişi ise hizmet sektöründe istihdam edildi. TRB2 Van, Muş, Bitlis ve Hakkâri'de2022 yılında işgücü verilerine bakıldığında işsizlik oranı 19,2, işgücüne katılım oranı 49,7, istihdam oranı ise 40,2 olarak gerçekleşti.

Kişi başına gayrisafi yurtiçi hasıla Van'da 2019 yılında 18,6, 2020 yılında 21,9, 2021 yılında ise 27,8 olarak kayıtlara geçti. Kişi başına gayrisafi yurtiçi hasılaya bakıldığında Van'da 27,8 TL, 3,1 dolar olarak gerçekleşti. Van'ın ihracatına bakıldığında ise 2019 yılında 64,1, 2020 yılında 25,4, 2021 yılında 28,5, 2022 yılında ise 26,2 olarak gerçekleşti.

Van'ın ithalat 2019 yılında 163,1, 2020 yılında 18,1, 2021 yılında 22,8, 2022 yılında 16,7 olarak gerçekleşti. Van'da yapı kullanım izin belgesi alınan daire sayısı 2018 yılında 2 bin 381, 2019 yılında 2 bin 617, 2020 yılında 2 bin 698, 2021 yılında ise 3 bin 592 olarak kayıtlara geçti.

Van'da 2020-2023 yılları arasında konut satış sayılarına bakıldığında ise, 2020 yılında 7 bin 678, 2021 yılında 7 bin 243, 2022 yılında ise 8 bin 497 konutun satışı yapıldı.

Van'da meydana gelen trafik kazaları oranına bakıldığında ise 2021 yılında 4 bin 678 kaza meydana gelirken, bu kazalar sonucu 2 bin 488 kişi yaralandı, 58 kişi ise hayatını kaybetti. Van'da kişi başına düşen toplam elektrik tüketimi 958 kwh olarak gerçekleşirken, Van'da toplam tarım alanı ve ekilen alana bakıldığında ise, Van'da toplam tarım alanı 3 bin 817 dekar olurken, bu alanın 2 bin 935 dekarı ekilen alan olarak kayıtlara geçti.

Büyükbaş ve küçükbaş hayvan sayılarına bakıldığında Van'da 2022 yılında Büyükbaş hayvan sayısı 133 bin, küçükbaş hayvan sayısı ise 3 milyon 414 olarak kayıtlara geçti.

Van Bölge Gazetesi
Editör: Ramazan Çetin