Enflasyonla mücadelede izlenecek yol haritası, vergi reformu gibi tüm Türkiye'yi yakından ilgilendiren ekonomik hamleleri kapsayan Orta Vadeli Program'ın ana hatları Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz tarafından açıklandı.
İŞte Cevdet Yılmaz'ın açıklamalarından satırbaşları:
OVP'ye katkı sunanlara şükranlarımı arz ediyorum. OVP, kamu ve özel kesim için öngörülebilirliği artıran yol haritası niteliği taşımaktadır. 2024-2026 kesimini kapsayacak olup Cumhurbaşkanı kararıyla resmileşmektedir. OVP'de makroekonomik hedefler ve politikalar ile yapısal alanlar yer almaktadır.
Kamu içindeki çalışmalarla yetinmedik, sivil toplum kuruluşlarının fikirlerini alarak programı hazırladık. İstişarede ortak akıl bizim temel düsturumuz. Öncelikle ilgili tarafları belirleme politikaların kalitesini artıran, sahiplenmeyi getiren bir süreç.
Afet yaralarının sarılması ve afet risklerinin azaltılması, makroekonomik ve finansal istikrarın sağlanması, enflasyonun tek haneye indirilmesi, yatırım, istihdam, üretim ve ihracat perspektifiyle büyüme ve istihdamın devam ettirilmesi, sosyal adalet ve refahın güçlendirilmesi amaçlar arasında yer alıyor. Afetin yaralarını sararken tek haneli enflasyona giderken büyüme ve istihdamı asla ihmal etmeyeceğiz.
Para politikasını dönemin ihtiyaçlarına uygun uygulamaya devam edeceğiz. Merkez Bankamız araç bağımsızlığı çerçevesinde üzerine düşeni yapacaktır. Yapısal dönüşümlerde orta vadede somut etkiler bekliyoruz, kısa vadede yapısal dönüşümler gerçekleştiren ülke olarak beklenti kanalıyla olumlu etkileri artırmayı hedefliyoruz.
Son 20 yılda ortalama 3,6 büyürken dünya ekonomisi son yıllarda yüzde 3'lere gerilemiş durumda. Bunu 25-26'ya uzattığınızda tablo fazla değişmiyor. Dünya ticareti büyümenin üstünde gerçekleşirdi bu yıl yüzde 2,3 büyüme bekleniyor dünya ticaretinde. Bu dönemin şartlarını iyi okuyarak politikalarımızı şekillendirmek durumundayız.
Son 20 yılda Türkiye'nin ortalama yıllık büyüme oranı yüzde 5,5 olarak gerçekleşmişti. Dünyanın 2 puan üstünde büyüme performansı sergilemişiz. 2024'te yüzde 4,0, 2025'te yüzde 4,5, 2026'da yüzde 5,0 büyüme bekliyoruz. Bu yıl 1,67 milyar Dolar milli gelire ulaşacağız. Kişi başına gelirin 2024'te 12,875, 2025'te 13,717, 2026'da 14,855 dolar olarak gerçekleşmesini bekliyoruz.
Nüfusumuzun 88 milyon 750 bine ulaşmış olacak. Ortalama olarak 4,5 büyüme kaydedecek. İstihdamda 2,7 milyon artış bekliyoruz. Yıllık 909 bin ilave, her yıl istihdamda artış bekliyoruz. Buna rağmen işsizlik oranında arzu ettiğimiz ölçüde gerileme olmuyor. İşgücü piyasasına katılım oranında hızlı yükseliş bekliyoruz. İşsizlik oranının 2024'te yüzde 10,3'e, 2025'te yüzde 9,9'a, 2026'da yüzde 9,3'e gerilemesini bekliyoruz. 2023 yılını %4,4'lik büyümeyle kapatmayı bekliyoruz.
Geçici olarak enflasyonda yükseliş söz konusu. Geçiş döneminin sonrasında çok daha sağlıklı bir zeminde kalıcı olarak enflasyonu düşürmenin yolunu açmış oluyoruz. 2023 yılında yıl sonu TÜFE'nin yüzde 65 olmasını bekliyoruz. 2024 yıl sonunda TÜFE'nin %33,0, 2025 yıl sonunda %15,2, 2026 yıl sonunda %8,5 olmasını bekliyoruz.
İhracatın bu yıl 255 milyar, 2026'da 320 milyar dolara ulaşmasını bekliyoruz. Cari açığın -2'ler civarında gerçekleşmesini bekliyoruz. Yurt içi tasarruflarımızı artıracağız. 1,6 puan artış göstereceğini tahmin ediyoruz. Yıl sonunda cari işlemler açığının 4 milyar dolar olmasını bekliyoruz.
2023'te depreme ayırdığımız bütçe 762 milyar TL. 2024'te 1 trilyon 62 milyar TL. 3 trilyona yakın kaynağın afetin yaralarını sarmak için kullanılacağını ifade etmek isteriz. 2023 yıl sonunda bütçe dengesinin 1,63 trilyon TL açık vermesini bekliyoruz. 2023 yıl sonunda faiz dışı bütçe dengesinin 966,8 milyar TL açık vermesini bekliyoruz. Gelirlerimizde bir miktar artış öngörüyoruz. Gelirlerimizin milli gelire olan oranı 20,6'ya ulaşmış olacak. Bütçe açığı kademeli bir şekilde düşecek.
AB tanımlı borç stokunu da verdik. Türkiye bu açıdan dünyadaki en iyi ülkelerden biri. İyi ki böyle bir yapımız var, böyle değil borçlu yapıyla afete yakalansaydık bu çalışmaları gerçekleştiremezdik. Sağlam zemin afet konusunda da rahat şekilde vatandaşların yaralarını sarmamızı sağladı.
Yapısal reformları arz etmek istiyorum. Reform başlıklarımız; Büyüme ve Ticaret, Beşeri Sermaye ve İstihdam, Kamu Maliyesi, Afet Yönetimi, İş ve Yatırım Ortamını İyileştirme, Fiyat İstikrarı ve Finansal İstikrar, Yeşil ve Dijital Dönüşüm.
7 öncelikli yapısal alanı tarif ettik. Lojistik imkanları geliştireceğiz, madencilik gibi alanlarda önemli değişimler ve dönüşümlere imza atacağız. Bizim temel hedefimiz insanımıza hizmet, temeli de insan. İnsana yapılan yatırım sosyal refahı artırıyor, beşeri kanaldan ekonomiyi güçlendiriyor. Gençlere ve kadınlara yönelik politikaları odaklayacağımızı söyleyebilirim.
Enflasyon mücadele devam ederken finans piyasalarındaki reformlarla finans piyasalarını geliştirmeye devam edeceğiz. Emeklilik sistemleriyle ilgili yenilikler düşünüyoruz.
Afet yönetimi konusunda kentsel dönüşümün hızlandırılmasına, yeni modellerden afet sigortalarının geliştirilmesi konusunda çeşitli başlıklarımız var.
BÜYÜME HEDEFLERİ
2023: Yüzde 4,4
2024: Yüzde 4
2025: Yüzde 4,5
2026: Yüzde 5
İŞSİZLİK HEDEFİ
2023: Yüzde 10,1
2024: Yüzde 10,3
2025: Yüzde 9.9
2026: Yüzde 9.3
ENFLASYON TAHMİNİ
2023: Yüzde 65
2024: Yüzde 33
2025: Yüzde 15.2
2026: Yüzde 8.5
DOLAR TAHMİNİ
2023: 23.85 TL
2024: 36.78 TL
BÜTÇE AÇIĞI
2023: 1,6 trilyon lira
2024: 2,65 trilyon lira
2025: 1,82 trilyon lira
2026: 1,82 trilyon lira
KİŞİ BAŞINA GELİR HEDEFİ
2023: 12 bin 415 dolar
2024: 12 bin 875 dolar
2025: 13 bin 717 dolar
2026: 14 bin 855 dolar
mynet
