Üç tarafının denizlerle çevrili olması, Avrupa ve Afrika arasında deniz ve kara yoluyla kolayca bağlantı kurulması, verimli toprağı, olumlu iklim şartları ve bol su kaynaklarına sahip olması nedeniyle Anadolu, adeta uygarlıkların beşiği olmuştur.
Anadolu, Asya kıtasının en batısında yer olmasından dolayı eski zamanlarda 'Küçük Asya' olarak adlandırılmıştır. Anadolu'nun, Anadolu olarak anılmaya başlaması ise Romalılarla beraber olmuştur. Romalılar Anadolu'ya, 'Güneşin doğduğu yer' anlamını taşıyan 'Anatolia' demişlerdir. Anadolu coğrafyası, tarih boyunca birçok istila ve göçe maruz kalmıştır.
Arkeolojik kazılara ve diğer birçok bilimsel araştırmaya bağlı olarak, İlk Çağ (MÖ 2.bin-Mö.600 yılları arasında) Anadolu medeniyetleri şu şekildedir; Hititler, Hattiler, Frigler, Lidyalılar, İyonyalılar ve Urartular.
Bunların dışında Anadolu; Perslere (M.Ö 543-333), İskender İmparatorluğu'na, Roma İmparatorluğu'na, Bizans'a (395-1071), Selçuklu ve Osmanlı İmparatorluğu'na ev sahipliği yapmıştır.
Türkiye’de şimdiye kadar bulunmuş 180 tane antik kent, ören yeri ve höyük bulunmaktadır. Bulundukları iller ile ülkemizdeki antik kentler ve höyükler şöyledir:
- Abonuteikhos - İnebolu, Kastamonu
- Acemhöyük - Yeşilova, Aksaray
- Adramytteion- Burhaniye, Balıkesir
- Afrodisias - Karacasu, Aydın
- Aigai - Manisa
- Aizanoi - Çavdarhisar, Kütahya
- Akalissus - Kumluca, Antalya
- Alabanda - Çine, Aydın
- Alacahöyük - Alaca, Çorum
- Alexandria Troas - Bozcaada, Çanakkale
- Alinda - Karpuzlu, Aydın
- Alişar Höyüğü - Yozgat
- Allianoi - Bergama, İzmir
- Altıntepe - Üzümlü, Erzincan
- Amorium - Emirdağ, Afyon
- Amos - Marmaris, Muğla
- Amyzon - Koçarlı, Aydın
- Anavarza - Kozan, Adana
- Anemurium - Anamur, Mersin
- Ani Harabeleri - Kars
- Antigonia - Antakya, Hatay
- Antiochia Caesaria - Yalvaç, Isparta
- Antiochia ad Cragum - Gazipaşa, Antalya
- Antiochia ad Orontem - Antakya, Hatay
- Antiochia ad Pyramum - Karataş, Adana
- Antiochia ad Taurum - Gaziantep
- Antiphellos - Kaş, Antalya
- Apameia Kibotos - Dinar, Afyonkarahisar
- Apollonia - Kaş, Antalya
- Apollonis - Akhisar, Manisa
- Ariassos - Antalya
- Arsamosata - Elazığ
- Arslantepe Höyüğü- Malatya
- Arykanda - Finike, Antalya
- Arymaxa - Dalaman, Muğla
- Assos - Ayvacık, Çanakkale
- Akhyraous - Balıkesir
- Aspendos - Serik, Antalya
- Aşıklı Höyük - Aksaray
- Ataernus - Dikili, İzmir
- Blaundos - Uşak
- Beycesultan - Çivril, Denizli
- Büklükale Höyüğü - Karakeçili, Kırıkkale
- Bybassios - Marmaris, Muğla
- Cafer Höyük - Malatya
- Castabus - Marmaris, Muğla
- Cedrae - Sedir Adası, Muğla
- Ceramus - Muğla
- Colybrassus - Alanya, Antalya
- Coba Höyük - Gaziantep
- Comona - Tufanbeyli, Adana
- Corydella - Kumluca, Antalya
- Çatalhöyük - Konya
- Çayönü - Ergani, Diyarbakır
- Daskyleion - Güney Marmara, Balıkesir
- Dalisandus - Mut, Mersin
- Dara - Artuklu, Mardin
- Didyma - Didim, Aydın
- Domuztepe - Osmaniye
- Edessa - Şanlıurfa
- Efes - İzmir, Selçuk
- Elaiussa Sebaste - Silifke, Mersin
- Erine - Marmaris, Muğla
- Ersele Höyük - Ortaköy, Aksaray
- Ersele Yeraltı Şehri - Ortaköy, Aksaray
- Erymna - Antalya
- Erythrae - Çeşme, İzmir
- Etenna - Manavgat, Antalya
- Euthenna - Marmaris, Muğla
- Euromos - Milas, Muğla
- Faustinopolis - Ulukışla, Niğde
- Gagae - Kumluca, Antalya
- Gambrion - Kınık, İzmir
- Gargara - Küçükkuyu, Çanakkale
- Germanicia - Dulkadiroğlu, Kahramanmaraş
- Gordion - Polatlı, Ankara
- Göbeklitepe - Şanlıurfa
- Göktepe - Bodrum, Muğla
- Gözlükule Höyüğü - Tarsus, Mersin
- Gryneion - Aliağa, İzmir
- Hacılar Höyük - Burdur
- Halikarnassos - Bodrum, Muğla
- Hamaxia - Alanya, Antalya
- Hasankeyf - Hasankeyf, Batman
- Harput - Elazığ
- Harran - Harran, Şanlıurfa
- Hattuşaş - Boğazkale, Çorum
- Herakleia - Milas, Muğla
- Herakleia Pontiki - Karadeniz Ereğli, Zonguldak
- Heraion-Teikhos - Tekirdağ
- Hierapolis - Denizli
- Hydas - Marmaris, Muğla
- Hydai - Milas, Muğla
- Idryos - Antalya
- Iotape - Alanya, Antalya
- Istlada - Kaş, Antalya
- İdebessiois - Kumluca, Antalya
- İsinda - Kaş, Antalya
- İskila - İskilip, Çorum
- İasos - Milas, Muğla
- İrenopolis, İsauria - Ermenek, Karaman
- İssos - Erzin, Hatay
- İvriz - Halkapınar, Konya
- Kadyanda - Fethiye, Muğla
- Kallimache - Fethiye, Muğla
- Kalynda - Ortaca, Muğla
- Kahintepe - Araç, Kastamonu
- Kaman Kalehöyük - Kaman, Kırşehir
- Kandyba - Kaş, Antalya
- Kanlıdivane - Erdemli, Mersin
- Kaunos - Dalaman, Muğla
- Karaduvar - Mersin
- Karatepe - Kadirli, Osmaniye
- Kardiya - Gelibolu, Çanakkale
- Karkamış - Karkamış, Gaziantep
- Kayaköy - Fethiye, Muğla
- Kelenderis - Aydıncık, Mersin
- Keraitae - Bucak, Burdur
- Kerkenes - Yozgat
- Kisthene - Gömeç, Balıkesir
- Kibira - Gölhisar, Burdur
- Klazomenai - Urla, İzmir
- Knidos - Datça, Muğla
- Komana Pontiki - Tokat
- Korikos - Erdemli, Mersin
- Kremna - Bucak, Burdur
- Krya - Fethiye, Muğla
- Kyaenai - Kaş, Antalya
- Kyllandos - Ula, Muğla
- Kyme - Aliağa, İzmir
- Kizikos - Erdek, Balıkesir
- Kültepe - Kayseri
- Labranda - Milas, Muğla
- Laertes - Alanya, Antalya
- Lagina - Yatağan, Muğla
- Lamus - Alanya, Antalya
- Lebedos - Seferihisar, İzmir
- Limantepe - Urla, İzmir
- Letoon - Seydikemer, Muğla
- Limira - Finike, Antalya
- Laodikeia - Denizli
- Lyrnai - Fethiye, Muğla
- Magarsa - Karataş, Adana
- Magnesia ad Meandrum- Germencik, Aydın
- Magnesia ad Sipylum - Manisa
- Mallus - Karataş, Adana
- Maşat Höyük - Zile, Tokat
- Melanippe- Kumluca, Antalya
- Metropolis- Torbalı, İzmir
- Mezgitkale - Silifke, Mersin
- Milet - Didim, Aydın
- Miletepolis - Mustafakemalpaşa, Bursa
- Mira - Demre, Antalya
- Misis - Ceyhan, Adana
- Mokissos - Aksaray
- Myndos - Bodrum, Muğla
- Myriandos - İskenderun, Hatay
- Myus - Söke, Aydın
- Neapolis, Pisidya - Antalya
- Nephelis - Gazipaşa, Antalya
- Nerik - Vezirköprü, Samsun
- Nicomedia - İzmit, Kocaeli
- Nikopolis - Şebinkarahisar, Giresun
- Nysa - Sultanhisar, Aydın
- Oinoanda - Muğla
- Olympos - Kumluca, Antalya
- Panionion - Aydın
- Patara - Kaş, Antalya
- Pedesa - Bodrum, Muğla
- Perge - Aksu, Antalya
- Pepuza - Karahallı, Uşak
- Pergamon - Bergama, İzmir
- Perinthos - Marmaraereğlisi, Tekirdağ
- Perperene - Bergama, İzmir
- Pessinus - Sivrihisar, Eskişehir
- Phaselis - Kemer, Antalya
- Phokaia - Foça, İzmir
- Physkos - Marmaris, Muğla
- Pınara - Fethiye, Muğla
- Pompeiopolis - Taşköprü, Kastamonu
- Priene - Söke, Aydın
- Prusias Ad Hypium - Konuralp, Düzce
- Pygela - Kuşadası, Aydın
- Rhodiapolis - Kumluca, Antalya
- Rhosus - Arsuz, Hatay
- Sagalassos - Ağlasun, Burdur
- Samosata - Samsat, Adıyaman
- Saranda - Marmaris, Muğla
- Sardis - Salihli, Manisa
- Sarissa - Altınyayla, Sivas
- Seleucia Pieria - Samandağ, Hatay
- Seleukia Lybre - Manavgat, Antalya
- Selge - Manavgat, Antalya
- Selinus - Gazipaşa, Antalya
- Sestos - Eceabat, Çanakkale
- Side Antik Kenti - Side, Antalya
- Sillyon - Serik, Antalya
- Sirkeli Höyüğü - Ceyhan, Adana
- Smyrna - İzmir
- Soli - Mezitli, Mersin
- Stratonikeia, Karya - Yatağan, Muğla
- Stratonikeia, Lidya - Kırkağaç, Manisa
- Syedra - Alanya, Antalya
- Şarhöyük - Eskişehir
- Tavium - Yozgat
- Teos - Seferihisar, İzmir
- Tell Tayinat Höyüğü - Reyhanlı, Hatay
- Telmessos - Fethiye, Muğla
- Telmissus - Bodrum, Muğla
- Termera - Bodrum, Muğla
- Termessos - Antalya
- Thiatira - Akhisar, Manisa
- Tille Höyük - Kâhta, Adıyaman
- Tlos - Fethiye, Muğla
- Tralleis - Aydın
- Tripolis - Tirebolu, Giresun
- Truva - Çanakkale
- Tuşpa - Van
- Tyana - Kemerhisar, Niğde
- Uzuncaburç - Silifke, Mersin
- Xanthos - Kaş, Antalya
- Yeşilova Höyüğü - Bornova, İzmir
- Yazılıkaya - Boğazkale, Çorum
- Yumuktepe - Mersin
- Zeleia - Gönen, Balıkesir
- Zeugma - Nizip, Gaziantep
- Zincirli Höyük - İslahiye, Gaziantep
- Ziyaret Tepe Höyüğü - Bismil, Diyarbakır
iha
Editör: Ramazan Çetin
