Sahra Çölü’nden Fransa’ya gelen çöl tozunun içerisinde 1960 yılında bölgede gerçekleştirilen nükleer denemeden kalan sezyum 137 kalıntılarının tespit edilmesinin üzerinde binlerce insan sezyumun ne olduğunu ve çöl tozlarının Türkiye’ye ne zaman geleceğini araştırmaya başladılar. sezyum 137 nedir, tehlikeli mi?
Fransa’ya şubat ayının başlarında Sahra Çölü’nden gelen toz bulutu nedeniyle birçok şehir sarıya boyanmıştı. Fransız bilim adamları, 6 Şubat’ta ülkeye gelen toz bulutunun Jura dağlarında radyoaktif kalıntı bıraktığını açıkladı. Toz bulutunun kalıntıları inceleyen Caen Üniversitesi’nde Radyoloji Uzmanı Pierre Barbey, Sezyum 137 elementinin 2011 yılında Japonya’nın Fukushima kentinde meydana gelen nükleer santral kazasında da atmosfere yayıldığını dile getirdi.
Sezyum 137 nedir, zararları nedir?
Sezyum 137 isimli madde, ölümcül etkisiyle bilinen kimyasal element olarak nükleer sanayide kullanılmaya devam ediliyor. Çıplak elle dokunulması halinde saniyeler içinde ölüme neden olabilen sezyum, yan etkileri nedeniyle sıkı denetim altında tutuluyor.
Sezyum (sembol: Cs), atom numarası 55 olan, alkali metaller grubuna ait bir kimyasal element. Element oda sıcaklığında katı olsa da 28 °C'de erimektedir. Sezyuma doğada ender rastlanır. Gümüşümsü altın renklidir ve metalik yapıdadır. Element, Robert Wilhelm Bunsen ve Gustav Robert Kirchoff tarafından 1860 yılında mineral suyunda keşfedildi.
Sezyum uzayabilen ve çok yumuşak bir metaldir (Sertlik 0,2). Sezyum soy olmayan, tepkimeye çok istekli bir metaldir ve hemen hemen bütün elementlerle şiddetle veya alev çıkartarak tepkimeye girer. Metal havada hızlı bir şekilde kırmızı-mor alevle yandığı için vakumda saklanır. Suyla bilinen en güçlü baz olan sezyum hidroksiti (CsOH) oluşturur. Sezyum-133 izotopu atom saatlerinin çalışmasında da kullanılır. Sezyum-133 izotopunun belirli bir zaman aralığında titreşmesi 9.192.631.770 hesaplanmış ve saniye olarak tanımlanmıştır.
Sezyum nasıl elde edilir?
Sezyum'un saf olarak eldesi bilinen sıradan sodyum eldesi gibi değildir. Sıvı sezyum klorürün elektrolizi ile oluşan sezyum metalinin eriyik tuz içerisinde çözünürlüğü fazladır.
