Savunma Sanayii Başkanlığı ile protokol imzalayan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Egzoz Elektronik Denetleme Sistemi'ni (EGEDES), ASELSAN ile birlikte 81 ilde hizmete alacak. 5 milyon lira proje bedeliyle imzalanan protokol kapsamında, cihazların son testleri ekiplerce gerçekleştirildi. Cihazların dağıtımı, montajı ve personel eğitimleri için takvim belirlendi. Bakanlık yeni yılın ilk yarısı sonunda her şehre bir plaka tanıma cihazı teslim ederek, EGEDES uygulamasını 81 ilde başlatacak. Sistemle egzoz muayenesi yaptırılmayan araçlar trafikte, otomatik olarak, akışı da aksatmadan tespit edilecek. Buna göre, yol kenarında ve seyir halindeyken cihazla yoldan geçen araçların plakaları okunacak, internet üzerinden egzoz sistemine bağlanarak ölçüm yaptırıp yaptırmadığı anında sorgulanacak ve birkaç saniyede araç görüntüsüyle beraber rapor oluşturulacak. Böylece görevli denetim personeli sayısı da ciddi oranda azaltılmış olacak. Bakanlık ayrıca sistemin işleyişi, denetim usul ve esasları ile ilgili mevzuat çalışmalarında sona geldi. Mevcut yönetmeliği revize eden Bakanlık, sistemi yönetmeliğe de dahil edecek. Sayıları her gün artıyordu Çevre ve Şehircilik Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, motorlu taşıtlar, hava kirliliğine neden olan en büyük etkenler arasında yer alıyor. Bugün trafiğe çıkan ve her gün fazlalaşan araçlar hesaba katıldığında trafik kaynaklı kirliliğin önemi daha da artıyor. 2 milyon araçta egzoz emisyon ölçümü yok Türkiye'de trafiğe kayıtlı 23 milyon 965 bin 229 araçtan 18 milyon 523 bini egzoz emisyon ölçümüne tabi tutuluyor. Bu kapsamda 2018'de 8 milyon 610 bin, 2019'da 8 milyon 946 bin ve 29 Kasım 2020 itibarıyla 8 milyon 366 bin ölçüm gerçekleştirildi. Yapılan çalışmalar sonucu yaklaşık 2 milyon aracın egzoz emisyon ölçümünün bulunmadığı tahmin ediliyor. Egzoz Gazı Emisyonu Kontrolü Yönetmeliği'ne göre, trafikte seyreden otomobiller, ilk üç yaş sonunda ve devamında her iki yılda bir, diğer motorlu taşıtlar ise ilk bir yaş sonunda ve devamında yılda bir kez olmak üzere ölçüm istasyonlarında periyodik egzoz gazı emisyon ölçümüne tabi tutuluyor. Türkiye genelinde 1554 sabit ve 68 seyyar olmak üzere toplam 1622 aktif kayıtlı egzoz emisyon ölçüm istasyonunda 5 bin 870 ölçüm personeli görev yapıyor. Denetimler ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İl müdürlükleri, Jandarma ve Emniyet birimleri tarafından gerçekleştiriliyor. Bu yıl 5 milyon 874 bin lira ceza: Çevre Kanunu gereğince egzoz gazı emisyon ölçümü yaptırmayan motorlu taşıt sahiplerine bin 895 lira, yönetmeliklerle belirlenen standartlara aykırı emisyona yol açan motorlu taşıt sahiplerine 3 bin 791 lira idari ceza uygulanıyor. Yönetmelikle belirlenen önlemleri almayan veya standartlara aykırı şekilde gürültüye neden olan motorlu taşıt sahiplerine ise 4 bin 412 lira idari ceza veriliyor. Bu kapsamda egzoz emisyon ölçümlerini yaptırmayan veya standartlara aykırı emisyona ve egzoz kaynaklı gürültüye neden olanlara bu yıl toplam 5 milyon 874 bin lira ceza kesildi.