Van’da iki gün önce meydana gelen iki deprem, akıllara 2011 yılında Van’da büyük hasara yol açan 7.2 büyüklüğündeki depremi getirdi. Van’da meydana gelen depremlerin sebebi ne? Bu depremler büyük bir depremin habercisi olabilir mi? Bölgedeki yapılar ve binalar büyük bir depreme ne kadar hazır? Bölgede sürdürülen kentsel dönüşüm çalışmaları hangi seviyede? İstanbul Teknik Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan merak edilen bu soruların yanıtlarını AjansHaberden Yasin Kocal’a verdi. Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan bu depremlerin, Van’da 2011 yılında meydana gelen büyük depremin artçıları olduğunu vurgularken, “Artçı depremlerin 5 yıldır sürmesi alışılmış bir durum değil. 5 yıldır çok büyük bir deprem olmuyor, yıkıcı bir deprem olmuyor ama küçük deprem dediğimiz büyüklükteki depremler bu bölgede olmayı sürdürüyor. Demek ki buradaki yerin kükrekliği sürüyor. Yer eğer kükrekse, yerde boşalmamış bir gerginlik birikimi var demektir. Bu gerginlik birikimi halen bu bölgedeki küçük kırılmalarla kükremesini sürdürüyor. Görüntü odur ki, bu kükremeler belli bir süre daha sürecek.” dedi. İşte İstanbul Teknik Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan’ın AjansHaber’e yaptığı değerlendirme; “BÜYÜK DEPREMİN ARTÇILARI DEVAM EDİYOR” Van’da 2011 yılında 2 tane deprem olmuştu. Bu depremlerin büyüklükleri 5,7 ve 7,2’ydi. Bu depremlerin artçılarının 2 yıl süreceğini söylemiştik ama yaklaşık 5 yıldır sürüyor. Bu alışılmış bir olay değildir. “YERDE BOŞALMAMIŞ BİR GERGİNLİK VAR” 5 yıldır çok büyük bir deprem olmuyor, yıkıcı bir deprem olmuyor ama küçük deprem dediğimiz büyüklükteki depremler bu bölgede olmayı sürdürüyor. Demek ki buradaki yerin kükrekliği sürüyor. Yer eğer kükrekse, yerde boşalmamış bir gerginlik birikimi var demektir. Bu gerginlik birikimi halen bu bölgedeki küçük kırılmalarla kükremesini sürdürüyor. Görüntü odur ki, bu kükremeler belli bir süre daha sürecek. Bu bizde şöyle bir kuşku bırakıyor. Acaba Van Gölü’nün altında süregiden yüzeryuvar yani aşağıdaki magma içinde bir devinim mi var? Bunun ayrıca çalışılması gerekiyor. “BÜYÜK BİR DEPREMİ TETİKLER DENİLEMEZ” Beklenmedik bir şekilde bu depremlerin sürmüş olması burada bir dirilik ve gerginlik olduğunu gösterir. Bu depremler, ‘büyük bir depremi tetikler’ denilemez. Benim kişisel beklentim, bundan sonra orada çok büyük bir deprem olmaz ancak bu işin güvencesi yok. “SIĞ DEPREMLERİN ETKİSİ HALKTA TEDİRGİNLİK YARATIYOR” Bunlar yerin yaklaşık 7 ila 10 kilometre derinliği üzerine olan depremler. Biz bu depremlere sığ depremler deriz. Sığ depremler daha etkileyici olur. Halkta psikolojik bir korku yaratıyor, halkta tedirginlik bırakıyor. Depremlerin derinliğinin az olması genellikle etkiyi artırır ama şu anda burada depremin yıkım yaratabilmesi için 6,2’yi geçmesi gerekiyor. “KENTSEL DÖNÜŞÜM ÇABALARININ HIZLANMASI GEREKİYOR” Van ilinde Türkiye Cumhuriyeti çok iyi önlemler aldı. TOKİ aracılığıyla depreme dayanıklı konutlar yapıldı. TOKİ evleri çok sağlam yerde ve sağlam yapı olarak oluştu. Halkın bir an önce oralara taşınması gerekiyor. Van’da çürüklüğü belli olan evlerin yıkılıp, kentsel dönüşüm çabalarının hızlanması gerekiyor. Türkiye Cumhuriyeti orada elinden geleni iyi niyetle gösteriyor.