WanHaber - ÖZEL Van’da, 23 Ekim 2011 yılında merkez üssü Tabanlı Mahallesi’nde 7. 2 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Depremde, 644 kişi hayatını kaybederken binlerce kişi de yaralandı. Depremin ardından binlerce konut hakkında yıkım kararı verilirken şehir merkezinde acil yıkılması gereken binalar yıkılıp enkazları ortadan kaldırıldı. Depremin üzerinden 10 yıl geçse de kentte yıkılması gereken çok sayıda bina bulunuyor. Bu ağır hasarlı binalar, etrafa tehlike saçarak vatandaşların can güvenliğini tehdit ediyor. İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Van Şubesi Başkanı Fırat Durmaz, Van’da yer alan ağır ve orta hasarlı konutlarla ilgili Wan Haber’e konuştu. ‘Deprem Eylem Planı olmalı’ Durmaz, her şehirde Deprem Eylem Planı’nın olması gerektiği dile getirerek, “Her şehrin sivil toplum örgütleri, odaları, yerel belediyeleri, ilgili resmi kurumlarının koordineli çalışarak hazırlanması gereken bir Deprem Eylem Planı olmalıdır. Deprem öncesi, deprem esnası ve sonrasında yapılması gereken tüm adımlar önceden belirlenmelidir. Şehirde toplanma alanları belirlenmeli ve insanların rahat ulaşabilecekleri alanlar olmalıdır. İlimizde toplanma alanları var fakat şehrin birkaç yerinde olmaz. İnsanların rahatlıkla ulaşabilecekleri alanlar olmalıdır. Her semtte ve mahallede bu alanlar belirlenmelidir. Bu alanlarda kesinlik gayri resmi ticari faaliyet gösterilmesine izin verilmemelidir” şeklinde konuştu. ‘Van yeni bir depreme hazır değil’ Durmaz, Van’ın yeni bir depreme hazır olmadığının altını çizerek sözlerine şöyle devam etti: “Van, 2011 yılında iki büyük deprem yaşadı. Bu depremlerde ciddi anlamda hem can hem de mal kayıpları oldu. Deprem esnasında ve deprem sonrası yaşanan kaos ve yetersizlik ilimizin büyük bir depreme hazır olmadığını açıkça göstermişti. Deprem sonrasında yaralar uzun bir süre sarılamadı. Depremlerden ders almak gerekir. Eğer deprem yaşanmadan önce kısa, orta ve uzun vadede önlemler almazsanız ve bir Deprem Eylem Planı’nız yoksa bu durumda olası bir depremde, bir felaket kaçınılmaz olur. Depremler bir doğa olayıdır, depremleri felakete dönüştüren aslında tedbirsizliktir. Van yeni bir depreme elbette hazır değil. Çünkü 2011 depreminde hasar tespit çalışmalarında ağır ve orta hasarlı olduğu tespit edilmiş binalar var.” '12 binin üzerinde' Van’da ağır ve orta hasarlı konut sayısının 12 binin üzerinden olduğunu belirten Durmaz, “Tespit edilen konut ve işyeri sayısı 12 binin üzerinde. Aradan 10 yıl geçmesine rağmen bu binalar ile alakalı bir yıkım tespit çalışması yapılmadı. Hatta bu binalar için yeni bir tespit güncellemede yapılmadı. Birçok vatandaşımız bu binalarda hâlâ oturuyor. Ekonomik ömrünü tamamlamış binalar da var. Depremin etkisini yaşamış yorgun binalar. Ve işin vahim kısmı hasar tespit çalışmaları yapılırken, gönüllü olarak çalışmalara katılan ve çoğunluğu devlet memuru olan farklı meslek guruplarının gözlemsel tespitleri de çoğunluktaydı. Öğretmeni, doktoru, cami imamı özetle teknik olmayan meslek dallarındaki kişiler tarafından yapılmış hasar tespit çalışması ne kadar sağlıklı yapılmıştır, bunu da düşünmek lazım” ifadelerini kullandı. ‘Denetlenmeli’ Durmaz, yapı denetim firmalarının iyi denetlenmesi gerektiğini dile getirerek, “Yapı denetimlerinin ilgili kurumlar tarafından iyi denetlenmesi gerekir. Yapı denetim firmaları, bünyesinde yeterli teknik personel çalıştırıyor mu? Aslında aktif çalıştırılması gereken ve denetleme faaliyetlerinde işin başında olması gereken teknik personeller yerine sadece diplomaları mı kiralanıyor? Bu sistemin en büyük handikabı da bu. Yapı denetimler, teknik personel çalıştırmak yerine diploma kiralıyor. Az eleman ile çok denetleme yapmaya çalışarak, denetleme maliyetlerini daha aşağı çekmeye çalışıyor. Bu sebeple yapı denetim firmalarının da denetlenmesi gerekir” dedi. ‘Her şantiyede en az 1 şantiye şefi’ Şantiye şeflerine de değinen Durmaz, “Bir başka önemli sorunda şantiye şefleridir. Şantiye şefleri, kanuna göre bir şantiyenin çalışma saatleri içindeki tüm faaliyetlerden sorumludur. Teknik personel olan şantiye şefi, çalışma saatleri içinde aktif olarak bulunmak zorunda olduğundan projeye uygun imalatın yapılmasından, şantiyedeki güvenlik önlemlerine kadar, tüm faaliyetlerden sorumludur. Bu sebeple yapı denetim sisteminden çok, her şantiyede en az 1 şantiye şefi bulunmak zorundadır. Fakat maalesef müteahhit firmaların teknik personel şantiye şefi çalıştırmak yerine zaten iş bulamayan ve ekonomik sıkıntı çeken meslektaşlarımızdan cüz i bir ücret karşılığında taahhütname alıyorlar. Asıl üzerinde durulması gerek konu budur. Her şantiye de bir şantiye şefi bulunmak zorundadır” diye konuştu.