Polis, öğretmen, din görevlisi ve hemşirelere 3600 ek göstergenin çözümü için söz verirken emeklilikte yaşa takılanlar EYT ve 2022 asgari ücret konusunda vatandaşın yüzünü güldürecek çalışma için de AK Parti kurmayları harekete geçti. Emeklilikte yaşa takılanlar için yeni düzenlemeler gelirse, 1999 tarihinden yani düzenlemenin yaşama geçirilmesinden evvelce işe giren EYT'li kadınlar 20, erkekler de 25 sene sigortalı olarak çalışma koşulu ile eş güdümlü 5 bin prim gün ödeme şartlarını yerine getirerek emekli olabilecekler. Çıkacak yasanın, 1 milyonu kamu çalışanı olmak üzere 6 milyon bireyi direk ilgilendirmesi bekleniyor. Çıkacak yasadan ilk faydalanması beklenenlerin kişi sayısı ise 700 bin civarında.
Emeklilik Yaşı Ne Kadar Düşecek? EYT Erken Emeklilik Ne Zaman?
Hürriyet gazetesindeki habere göre; destekler emekli maaşından, asgari ücrete, ve AK Parti'nin bugüne kadar net şekilde karşı çıktığı emeklilikte yaşa takılanlar da yer alabilir. Habere göre yapılan çalışmanın sonuçlarına maliyetlere göre hangi desteklerin sağlanacağına karar verilecek. Gazetenin haberine göre EYT konusunda Çalışma Bakanlığı'nda yapılacak.
Buna göre, bir kereye mahsus olmak üzere, sigorta prim gün sayısını doldurup, emekli olmak için gerekli yaş süresini bekleyenler için, bir düzenleme değerlendiriliyor. Bekleme süresini 2-3 yıl düşürmeyi amaçlayan plana göre, prim gün sayısını tamamlayanlar veya şu anda emekli olmak için 56 yaşını bekleyenlere 2-3 yıllık bir avantaj sağlanacak. Çalışmayla ilgili olarak maliyet analizi yapılacak. 2023 öncesi çıkmasına kesin gözüyle bakılan EYT'de uygulanması planlanan 5 formül ise şu şekilde;
1. FORMÜL: KISMİ EMEKLİLİK
9 Eylül 1999 öncesinde sigortası bulunanlar, 10 yıl prim ödeyerek emekli olabiliyor. Kısmi emekliler olarak adlandırılan bu kesim, 3600 günü tamamladığı taktirde kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurduğu anda emekliliğinin tadına çıkarmaya başlıyor. Emeklilik yaşını, bu şartların yerine getirilmesiyle tarih belirliyor.
2. FORMÜL: SÜRENİN TAMAMLANMASI
Bu formülde ise 99 öncesindeki emeklilik şartları dikkate alınıyor. Yani kadınlarda 20 yıl (7 bin 200 gün) erkeklerde ise 25 yıl (9 bin gün) sigortalılık süresini tamamlayanların yaş şartına bakılmadan emekli olması durumu ortaya çıkıyor. 2021 yılından 25 yıl geriye gidildiğinde 1996 yılı ve öncesinde sigortalı olanlar bu kapsama giriyor. Yasanın çıkması halinde erkekler 25, kadınlar da 20 yıl geriye giderek hakkını doldurmuş olacak. 9 Eylül 1999 öncesinde sigortası bulunan kadınlar için bu süre dolmuş durumda.
3. FORMÜL: PRİMİN TAMAMLANMASI
Buna göre 9 Eylül 1999 öncesinde işe girenler için ilk sigortalı oldukları tarihe göre 5 bin ile 5 bin 975 gün arasında prim gerekiyor. Bu da primini tamamlayanların yaşına bakmadan hak sahibi olacağı anlamına geliyor.
4. FORMÜL: ALMANYA SİSTEMİ
Almanya'da daha önce uygulanan formüle göre sigortalıya bir teklif sunuluyor. Emekliliğine kaç yıl kalmışsa her yıl için belli oranda kesinti yapılıyor. Burada kesinti oranı yıllık yüzde 2 oluyor. Yani emekliliğine 4 yıl kalmış birinden yüzde 8 kesinti yapılıyor. Böylece daha az maaşla daha erken emeklilik hali ortaya çıkıyor.
5. FORMÜL: FİNLANDİYA SİSTEMİ
Burada da Alman sisteminde olduğu gibi belli oranda kesinti belirleniyor. Sigortalı kesintiyle erken emekli oluyor. Ancak yasanın söylediği yaşa gelip emeklilik şartları oluşunca kesinti ortadan kalkıyor.
