ABD askerlerinin ülkeden çekilmesi ile Afganistan'da bir dönem sona erdi.

Başkent Kail dahil ülkenin pek çok noktasında gücü ele geçiren Taliban'ın elinde bulunduramadığı tek bölge ise Pençşir .Taliban karşıtı koalisyonun toplandığı, Kabil'e yaklaşık 160 kilometre uzakta bulunan Pencşir'den yeni görüntüler ve haberler gelmeye devam ediyor.

Son dakika: Talibanın ölüm listesi için yeni iddia... İşte listenin tepesindeki isimSon dakika: Taliban'ın 'ölüm listesi' için yeni iddia... İşte listenin tepesindeki isim!
Uluslararası haber ajansı AFP'nin bölgeden geçtiği son görüntülerde direnişçilerin Pençir Vadisi'nde devriye gezdikleri ve tam teçhizatlı bir şekilde Taliban militanlarını bekledikleri görülüyor.

Taliban'ın 'kuşattık' açıklaması sonrası bölgede çatışmaların yaşanabileceğinden endişe ediliyordu. İngiliz Daily Mail gazetesinde yer alan habere göre, korkulan oldu.

Bölgeyi Taliban'a karşı savunma sözü veren Ulusal Direniş Cephesi (NRF), düzinelerce Taliban militanının öldürüldüğünü açıkladı.

Son dakika... Afganistanda son durum: Taliban Pençşirin dünya ile bağlantısını kestiSon dakika... Afganistan'da son durum: Taliban Pençşir'in dünya ile bağlantısını kesti!
Geçtiğimiz günlerde Afganistan merkezli TOLO News'te yer alan habere göre ise direnişi büyümeden engellemek isteyen Taliban buradaki bir karakolu hedef aldı ancak direniş güçleri tarafından geri püskürtülmüştü


DİRENİŞİ BU 3 İSİM YÖNETİYOR

Pencşir'de toplanan direniş hareketin lider kadrosunda Özbek asıllı Raşid Dostum’un oğlu Yar Dostum ve Cumhurbaşkanı Gani'nin ülkeden kaçması sonrası kendisini geçici Cumhurbaşkanı ilan eden Emrullah Salih de yer alıyor.

TALİBAN'IN AFGANİSTAN'A HAKİM OLMA SÜRECİ

ABD ile Taliban arasında Şubat 2020'de varılan barış anlaşması çerçevesinde bu yıl uluslararası güçlerin Afganistan'dan geri çekilme süreci başladı.

Son dakika: Talibanın gövde gösterisi kötü bitti... Kameraya yakalandılarSon dakika: Taliban'ın gövde gösterisi kötü bitti... Kameraya yakalandılar!
Anlaşma, yabancı güçlere saldırılmamasını öngörürken Taliban'ın Afgan güvenlik güçlerine yönelik eylemlerine dair hüküm getirmedi.

Afgan hükümetiyle Doha'daki müzakereleri devam ettiren Taliban, eş zamanlı şekilde hazirandan bu yana şiddetli saldırılarla Afganistan'da birçok ilçeye, son bir ayda da vilayet merkezlerine hızla hakim oldu.

Başkent Kabil'i kuşatan Taliban, 15 Ağustos'ta Cumhurbaşkanı Eşref Gani'nin ülkeyi terk etmesinin ardından kenti çatışmasız şekilde kontrolüne aldı.

Taliban Kimdir?

Afganistan'da yönetimi elinde bulunduran Diyubendi İslamcı hareket ve askeri organizasyondur. Kendilerine Afganistan İslam Emirliği demekte olup ülke içinde bir savaş (veya cihat) sürdürmüştür. İslam şeriatını yayma amacıyla Molla Muhammed Ömer tarafından 1994 yılında kurulan Taliban'ın 2016'dan beri lideri Mevlevi Hibetullah Ahundzade'dir. 2017 yılında 200.000 savaşçıları olduğu tahmin edilmektedir.

Taliban, 1996'dan 2001'e kadar, Afganistan'ın kabaca dörtte üçüne hükmetmiş ve kendilerine göre yorumladıkları şeriatı uygulamıştır. 1994 yılında Afgan İç Savaşı'nın önde gelen gruplarından biri olarak ortaya çıkmıştı ve büyük ölçüde Afganistan'ın doğu ve güneyindeki Peştun bölgelerindeki geleneksel İslami okullarda eğitim görmüş ve Sovyet-Afgan Savaşı'nda savaşmış öğrencilerden (talebe) oluşmaktaydı. Muhammed Ömer'in önderliğindeki hareket, Mücahid liderlerinden aldığı güçle Afganistan'ın çoğu bölgesine yayıldı. 1996'da totaliter Afganistan İslam Emirliği kuruldu ve Afganistan'ın başkenti Kandahar'a transfer edildi. 11 Eylül saldırılarının ardından Aralık 2001'de Amerikan liderliğindeki Afganistan işgaliyle devrilene kadar ülkenin çoğunu kontrol etti. En etkin dönemlerinde, Taliban hükûmeti diplomatik olarak yalnızca Pakistan, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri tarafından tanındı. Grup daha sonra Afganistan Savaşı'nda Amerikan destekli Hamid Karzai yönetimine ve NATO liderliğindeki Uluslararası Güvenlik Destek Gücü'ne karşı bir direniş hareketi olarak yeniden bir araya geldi.

Taliban, birçok Afgan'a uygulanan sert muameleyle sonuçlanan şeriat yorumu nedeniyle uluslararası alanda kınandı.1996'dan 2001'e kadar olan iktidarları sırasında, Taliban ve müttefikleri Afgan sivillere karşı katliamlar gerçekleştirdi, açlıktan ölmek üzere olan 160.000 sivile Birleşmiş Milletler'in gıda tedariğini engelledi ve yakıp yıkma taktiği uyarınca geniş ve verimli toprakları yakarak on binlerce evi yok etti. Taliban, Afganistan'ı kontrol ederken, insanları veya diğer canlıları tasvir eden resimler ve filmler ile def haricinde bir enstrümanın kullanıldığı müziği yasakladı, kadınların okula gitmesini engelledi, kadınların sağlık hizmetleri dışındaki işlerde çalışmasını yasakladı (erkek doktorların kadınları görmesi de yasaklandığı için) ve kadınların dışarıda bir erkek akraba ile dolaşmalarını ve burka giymelerini zorunlu kıldı. Belirli kuralları çiğneyen kadınlar alenen kırbaçlandı veya idam edildi. Dini ve etnik azınlıklar, Taliban yönetimi altında ağır bir şekilde ayrımcılığa uğradı. Birleşmiş Milletler'e göre, 2010'da Afgan sivil ölümlerinin %76'sından, 2011 ve 2012'de ise %80'inden Taliban ve müttefikleri sorumluydu. Kültürel soykırıma da girişen Taliban, Bamyan'ın 1500 yıllık Buda heykelleri de dahil olmak üzere çok sayıda anıtı yok etmiştir.

Taliban'ın ideolojisi; Diyubendi köktendinciliği ve militan İslamcılığın, Peştunvali olarak bilinen Peştun sosyal ve kültürel normlarıyla birleştirilmesine dayanan "yeni" bir şeriat hukuku biçimi olarak tanımlanmıştır.

Uluslararası topluluklar ve Afgan hükûmeti; sıklıkla Pakistan'ın Servislerarası İstihbarat'ını ve ordusunu; kuruluşunda, iktidarda oldukları süre boyunca ve direniş süreci boyunca Taliban'a destek sağlamakla suçlamıştır. Pakistan ise 11 Eylül saldırılarından sonra gruba yönelik tüm desteğini kestiğini belirtmiştir. 2001 yılında, El Kaide lideri Usame bin Ladin komutasındaki 2.500 Arap'ın Taliban için savaştığı bildirilmiştir.

2020’nin Şubat ayında Trump yönetimi, 1 Mayıs 2021 itibariyle tüm Amerikan güçlerinin Afganistan’dan çekileceğine dair Taliban ile anlaşma imzaladı. Karşılığında Taliban, El Kaide gibi terörist gruplarıyla bağlantısını kesecek, şiddeti azaltacak ve Amerika destekli Afgan hükûmetiyle müzakere edecekti. Her iki taraf da bu anlaşmanın şartlarını tam olarak yerine getirmese de, çekilme başladı.

15 Ağustos 2021'de Kabil'in düşmesiyle Taliban, Afganistan yönetimine tekrar sahip oldu.

Editör: Wan Haber