Depremzede Vanlılar 2011 Van depremi sonrası evleri yıkılan hak sahipleri için Acil Arama ve Kurtarma Birliği (AFAD) tarafından Toplu Konut İdaresi'ne (TOKİ) yaptırılan ve kendilerine kura ile teslim edilen TOKİ afet konut bedellerinin indirilmesi için yargıya gidiyor. Afet konut fiyatlarının maliyetinin çok üstünde olduğunu, arsa, alt yapı, okul, cami gibi sosyal binaların maliyetlerinin konut fiyatlarına eklendiğini ileri süren depremzede Vanlılar avukatları aracılığı ile Van İdare Mahkemesi'ne dava açmaya başladı. 2011 Van depremi sonrası depremlerde evleri ağır hasar görerek yıkılan hak sahibi depremzede Vanlılar için TOKİ tarafından bir yıl içinde Erciş, Edremit, Kalecik, Bostaniçi, Kevenli'de yapılan ve hak sahiplerine teslim edilen yaklaşık 17 bin 300 afet konut fiyatının düşürülmesi için depremzede vatandaşlar TOKİ aleyhine dava açıyor. Konuyla ilgili Vansesi gazetemize açıklamalarda bulunan Van Barosu Avukatlarından İkram Çetinkaya ve Cansu Ertan, 2011 depremi sonrası AFAD tarafından TOKİ'ye yaptırılan afet konutları için belirlenen fiyatların maliyetinin üstünde oluğunu, geri ödeme süreci 2015'de başlayan konut fiyatlarının açılacak dava ile düşürülebilineceğini belirttiler. "Konutlar yüksek fiyata yapıldı"Deprem halinde devlet tarafından yapılacak afet konut maliyetlerinin belli olduğunu kaydeden Avukat İkram Çetinkaya, "Başbakanlık Toplu Konut İdaresi tarafından Van'da yaşanan deprem sonrası evleri yıkılan depremzede hak sahipleri yapılan TOKİ konutlarının geri ödemeleri 2015'de başlamıştır. Ancak konutların maliyetinden daha yüksek bir meblağ ile vatandaşlar borçlandırılmıştır. Oysa 7269 sayılı kanunun 27. maddesinde deprem halinde devlet tarafından yapılacak konutların maliyeti belirlenmiştir. Bu maddeye ve çıkarılan fiyata göre Van'da depremzede hak sahipleri için yapılan afet konutlarının maliyetinden yüksek bir fiyata yapıldığı görülmektedir" dedi. "TOKİ mevzuatlara uymak zorundadır"AFAD'ın mağdur vatandaşların konut beklentisini karşılamakla hükümlü olduğunu dile getiren Avukat Çetinkaya, "İlimizde meydana gelen depremler sebebiyle sayısı on binlerin üstünde vatandaşın evi yıkılmıştır. Bu durum üzerine sosyal devlet anlayışı kapsamında başbakanlığa bağlı TOKİ görevlerinden birinin gereği olarak doğal afet meydana gelen Van ve Erciş'te bedeli AFAD tarafından karşılanmak üzere konut ve sosyal donatıları altyapılarıyla birlikte inşa etmiştir. TOKİ sosyal görevini yaparken kanunlara ve mevzuatlara uymak zorundadır. Ayrıca, TOKİ'nin kuruluş felsefesine uygun olarak özellikle afete uğramış, mağdur ve dar gelirli vatandaşlara konut beklentisini karşılamada bir "Dost Eli" anlayışı ile hizmet vermektedir. Afet konut sahiplerinden geri ödenmesi istenen rakam yüksektir, gerçekçi değildir" dedi. "Konutlar hazine arsasına yapılmış"Van depremi sonrasında TOKİ ve AFAD işbirliği ile Van merkez ve Erciş ilçesinde yaklaşık 17 bini aşkın afet konutu yapıldığına dikkat çeken Avukat Cansu Ertan, " Depremde evleri yıkılan hak sahibi mağdur aileler kendilerinden TOKİ konutları için geri ödenmesi istenen ödemenin konut maliyetlerinin üzerinde olduğuna yönelik haklı şikayetleri var. Bu şikayetler üzerinde meslektaşım Avukat İkram Çetinkaya ile birlikte yaptığımız araştırmalar neticesinde mahkemeye başvurularak konut fiyatlarında indirim yapılabildiğini tespit ettik. Yasa gereği afet konutlarının yapım ve imal durumları farklıdır. Afet konutlarının yapımında yalnızca yapı bedeli ve arsa bedellerinin alınması gerekir. Van'da TOKİ afet konutlarının yapımı için arsa bedeli ödenmemiştir. TOKİ afet konutlarının tamamı önce mera olup idari yoldan cins tashihi yapılarak hazine adına tescil edilmiştir. Tashihi yapılarak hazineye devredilen bu arsalar deprem sonrası TOKİ'ye afet konutları yapımı için tahsis edilmiştir. Dolaysıyla yapılan afet konutlarının geri ödemesinde deprem mağdurlarından arsa bedeli alınmaması gerekirdi" şeklinde konuştu. "Hak sahipleri TOKİ'yi dava etmeleri gerekir"Erciş, Edremit, Kalecik, Bostaniçi, Kevenli'de yapılan TOKİ afet konutları ödemeleri için vatandaşlardan maliyetinin üzerinde fazla bir geri ödeme talep edildiğini ve bunun kanun ile ispatlandığını dile getiren Avukat Çetinkaya, " AFAD - TOKİ işbirliği ile yapılan afet konutları yapı sınıflandırması itibariyle 3 C sınıfı kapsamında olup, yapı bedellerinin 2012 yılı yapı birim maliyetleri bellidir. Deprem nedeniyle 7269 sayılı kanunun 27. Maddesi kapsamında inşa edilecek binalar için yapılacak harcamalar kanun maddesinde açık şekilde belirtilmiştir. Bu yasaya göre inşa edilecek binalar için yapılacak harcamalar ile üzerine bina yapılacak arsaların bedellerinin o binaların maliyetinin teşkil edeceği harita alımı, imar planı ve proje düzenlemesi, araştırma ve gerekli teknik yardım giderleri ile yeniden yapılacak veya tamir edilecek kamuya ait yol, su, elektrik ve kanalizasyon tesisleri giderlerinin borçlandırmaya tabi tutulmayacağı kanun gereği açıktır. Van'da TOKİ'lerde bütün bu kalemler maliyetlere dahil edildiği gibi ayrıca hak sahiplerinden oturdukları dairelerin konumlarına göre afet konutlarında şerefiye ücreti alınmıştır. Özetlersek TOKİ konut maliyetine arsa, alt yapı, sosyal tesis giderlerini ekleyemez. Haklarını yasal yollardan aramak üzere çok sayıda vatandaşımız gerekli girişimlerde bulunmuştur. Bu durum karşısında TOKİ'lerde afet konutu bulunan hak sahiplerinin de yargı yoluna müracaat etmeleri ve TOKİ aleyhine dava açarak kurumu mahkemeye vererek konut fiyatlarında indirim talebinde bulunmaları gerekir" ifadelerini kullandı. "Ödeme süresince dava açılabilir"TOKİ afet konutları için dava süreci ile ilgili açıklamada bulunan Çetinkaya, " Konut ödemeleri 2015'de başladı. Konut ödemeleri devam ettiği süre içinde TOKİ aleyhine dava açılabilir. Bu konuda bir zaman kısıtlaması yoktur" dedi. SÖZ VERİLMİŞTİ 7 Haziran ve 1 Kasım Genel Seçimleri öncesi dönemin siyasileri ve Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç TOKİ afet konutlarında indirim ve erteleme yapılacağı yönünde depremzede Vanlılara söz vermiş ancak bir gelişme yaşanmamıştı. Van'da meslek odalarının, vatandaşların, mağdur ailelerin indirim ve erteleme taleplerini her platformda gündeme getirmelerine karşın TOKİ tarafından uygulama yapılmadan 2015'te geri ödemeler başlamıştı.