Mürvet ve İzzet Birand'ın oğludur. Galatasaray Lisesi'nde okudu. Mesleğe 1964 yılında Milliyet gazetesinde başladı. Sabah gazetesinde köşe yazarlığı, TRT ve Show TV'de 32. Gün programını yaptı ve Show TV'de ana haber bültenini sundu (1992-1995). Halen CNN Türk yöneticilerinden. CNN Türk'te günlük haber programı Manşet'i ve 32. Gün'ü; Kanal D'de ise ana haber bültenini sunuyor. Evli ve bir çocuk babasıdır. Fransızca ve İngilizce bilmektedir.1996-1997 yıllarında 28 Şubat sürecinde "andıçlandı". TRT için 32. Gün programını hazırladığı dönemde sahtecilik ve dolandırıcılık iddiası ile hakkında açılan kamu davasından yargılandı ve hüküm giydi. Olayı ortaya çıkaran TRT Teftiş Kurulu raporunda Birand'ın kurumu uğrattığı zarar: 2 milyon Belçika Frangı, 4 milyon 650 bin İtalyan Lireti, 104.100 Fransız Frangı, 34.600 ABD Doları, 28.400 İngiliz Sterlini, 35.360 Avusturya Şilini, 1.558 Alman Markı, 310 İsviçre Frangı olarak belirlenmiştir. Birand, Ankara 17. Asliye Ceza Mahkemesi'nin Esas 1994/1315 sayılı kararıyla TRT'yi dolandırmaktan 11 ay 20 gün hapis cezası almıştır. Cezası Yargıtay tarafından da onaylanan Birand, TRT'nin zararını geri ödemiş ve aldığı hapis cezası paraya çevirilmiştir. Hakkında aynı suçtan açılan ikinci bir davada, mahkemece suç sabit görülmekle birlikte zaman aşımı nedeniyle dava düşmüştür. Ergenekon soruşturması kapsamında tutuklanan emekli tuğgeneral Veli Küçük'ün evinde 2 Şubat 1993 tarihli MİT tarafından Başbakan Süleyman Demirel'e özel olarak yazılmış "kozmik gizli" ibareli ve MİT müsteşarı Sönmez Köksal imzalı Uğur Mumcu ve Mehmet Ali Birand konulu belge ele geçirildi. Resmi belgenin içeriği şöyle: "Türkiye'nin dine dayalı bir yönetim altına girmesini önlemek amacıyla ABD haber alma servisi CIA denetiminde, İsrail kabine görevlisi Haim Bar-lev kontrolünde, İsrail 'OADNA' birliklerinde eğitim gören 6 kişilik özel timin 'HAYRE' deniz üstünden botla Türkiye'ye giriş yaptıkları, bahse konu olan timin hedefinin Uğur Mumcu ve Mehmet Ali Birand'ı öldürmek olduğu, Mumcu'yu öldüren tim elemanlarının ikinci görevleri olan Birand'ı öldürmek için ülkemizden çıkış yapmadıkları tim elemanlarının İsrail temsilciliğinde kaldıklarının tespit edildiğine dair istihbarat raporu elde edilmiştir." Küçük'ün bu belgeyi önemli olduğu için sakladığını söylediği belirtildi. 2008 yılının 11 Ocak'ını 12 Ocak'a bağlayan gece Beyazıt Öztürk'ün sunduğu Beyaz Şov programında canlı yayında Can Tanrıyar'la evlenen Petek Dinçöz'ün nikah şahitliğini yaptı. Bu nikah, Türk televizyonlarında bir ilk olarak televizyon tarihine geçti.