Restorasyon çalışmasıyla 4 Milyon TL'ye baştan aşağı yenilenen peynirciler çarşısı yeni görüntüsü ile göz kamaştırırken, öte yandan daha önce söz konusu çarşının içinde bulunan tarihi çeşme ise kayıplara karıştı. Van Büyükşehir Belediyesi Cumhuriyet döneminde yapılan tarihi peynirciler çarşısını yenileyerek güzel bir görüntüye kavuşturdu. Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Dairesi Başkanlığı tarafından yapılan restorasyon çalışması esnafı memnun ederken, tarihi çeşmenin ise ortadan kaldırılması tepkilere neden oldu. Van'da ayakta kalan nadir yapılardan biri olan tarihi Peynirciler Çarşısı, restorasyon sonrası örnek bir projeyle Van'ına yakışır bir hale getirilirken, tarihi çeşmenin ise üstünün kapatılması şaşkınlık yarattı. Van'ın otlu peynirinin marka değerinin yükseltilmesi için yapılan çalışma tarihi çarşıya yeni bir anlam katarken, esnaf ise tarihin çeşmenin ortadan kaldırılmasının kendilerini üzdüğünü dile getirdi. VATANDAŞLAR DA ÇEŞMEDEN FAYDALANIYORDU Tarihi çarşıda hizmet sunan esnafın yanı sıra alışveriş yapan ve civar esnafın da bu çeşmeden faydalandığını belirten vatandaşlar, "Tarihi çarşı daha önce görüntü anlamında kötü bir durumdaydı. Yıllara meydan okuyan çarşı, bitkin ve yorgun düşmüştü. Fiziki şartları yetersiz ve hijyen açısından çeşitli riskler bulunuyordu. Vatandaşların güvenli ve hijyenik gıdaya ulaşması, çarşının da kötü görüntüden arındırılarak marka değeri olan bir yapıya dönüştürülmesi için örnek bir çalışmanın yapılması gayet güzel ve memnuniyet verici. Çarşının tarihi yapısına uygun bir çalışma oldu. Bu çalışma ile yerli ve yabancı turistlerin daha fazla ilgisini çekmeye başladı. Fakat buna müteakip çarşıda bulunan tarihi çeşmenin ortadan kaldırılması bizi üzdü. O çeşmenin de bir tarihi değeri vardı. Hem biz esnaflar hem de alışverişe gelen vatandaşlar bu çeşmeden faydalanıyordu. Yazık oldu. Umarız bu çeşme tekrar gün yüzüne çıkarılır" SAKATATÇILARIN TAŞINMASI GÜZEL OLDU Restorasyon öncesi tarihi çarşıda hizmet sunan sakatatçıların yeni bir yere taşınmasını memnuniyetle karşıladıklarını belirten vatandaşlar, "Daha önce belki sakatatçılardan dolayı bu çeşmede görüntü kirliliği ve hijyensiz bir ortam oluşuyordu. Fakat şimdi öyle bir durum söz konusu değil, dolayısıyla çeşmenin varlığı bizim için çok faydalı olacaktır. Umarız bu konuda yetkililer bir çalışma yaparak tarihi çarşıyı yeniden tarihi çeşmeye kavuşturur." PROJEDE VARDI, YAPILMADI Tarihi çarşının yenilenme projesinde yer almasına karşın yapıldığını belirten çarşı esnafı bu duruma bir anlam veremediklerini ifade etti. Restorasyon çalışması öncesi paylaşılan projede yer alan çeşmenin niçin yapılmadığı merak konusu olurken, esnaflar ise yaptıkları açıklamada, "Projede vardı, niçin yapılmadı doğrusu merak ediyoruz. Yoksa birileri bu çeşmenin yapılmasına müdahale mi etti onu da bilmiyoruz. Kesinlikle yapılması tarihi çarşı açısından son derece güzel bir görüntü olacak. Çalışma yapılırken madem tarihi dokuya önem verildi, o vakit bu çeşmenin de tarihi dokusuna önem verilmeliydi ve ortadan yok edilmemeliydi. Alışveriş yapan vatandaşlar ısrarla bu çeşmeyi bize soruyor, bu çeşmeye ne oldu diye. Biz de ne cevap vereceğimizi bilmiyoruz. Tarihi yapılar bu kadar basit bir şekilde yok edilmemeli. Buna herkesin sahip çıkması lazım" BİNANIN TAMAMI YENİLENDİ Mülkiyeti Büyükşehir Belediyesi'ne ait olan bina ana çarşı, güney ve kuzey çarşı olmak üzere 3 kısımdan oluşuyor. Ana çarşıda bulunan 35 adet 12-16 metrekarelik dükkanlar yerleri korunmak suretiyle orijinal yapı malzemeleri ile eski haline dönüştürüldü. Kuzey çarşıda bulunan 10-14 metrekarelik ilk 12 adet dükkan ise mevcut durumu iyileştirildikten sonra çatı ile kapatıldı. Güney çarşıda ise atıl durumda bulunan alan yenilenerek 10-14 metrekarelik 9 adet dükkanla beraber, yapının ısınma ihtiyacı için kazan dairesi, su deposu ve lavabolar yapıldı. Ana çarşı tescilli bir bina olmamasına karşın, yapı inşa edildiği döneme ait yapım teknikleri, kullanılan yöresel yapı malzemeleri ve özgün plan tipiyle tarihi bir bina olma özelliği taşıyor. Bu nedenle bina yıkılarak ortadan kaldırılmak yerine, tarihi dokuları büyük ölçüde korunarak yapının ekonomik ve kültürel fonksiyonlarla kentte kazandırılması sağlandı. Van Bölge Gazetesi