İşçilerin çalışma hayatındaki güvencelerinden birisi olan sigorta sistemi cezai bir duruma dönüşebilir. Sahte sigortası olduğu halde emekli olan kişilere büyük cezalar geliyor. Bu şekilde emekli olan kişilerin emeklilikleri yanarken, ikramiye ödemeleri faiziyle geri alınıyor. Hali hazırda çalışanların da sigorta durumunu kontrol etmesi önem taşıyor. SAHTE SİGORTAYLA MÜCADELE SÜRÜYOR SGK, kayıt dışı istihdamla mücadele kapsamında, sahte iş yeri ve sahte sigortalılara yönelik denetimlerini sürdürüyor. Çalışma Hayatı İletişim Merkezi Alo 170'e gelen ihbar ve şikayetleri de dikkate alan Kurum, bu kapsamda geçen yıl Türkiye genelinde 250 binden fazla denetim yaptı. Denetimlerde, 3 bin 230 iş yerinin "sahte" olduğu belirlenirken, bu iş yerlerinde "çalışan" olarak gösterilen 106 bin 180 kişinin sigortalılığı iptal edildi. Bu sayede kamu zararının önüne geçilirken, söz konusu sahtecilik için toplam 550 milyon liraya yakın ceza kesildi. SUÇ DUYURUSU YAPILIYOR Sosyal Güvenlik Denetmenleri Derneği Başkanı Cemal Tan, yaptığı açıklamada SGK'nin denetimlerini Türkiye genelinde toplam 3 bin denetmen eliyle yürüttüğünü belirterek, sahte sigortalılık tespitinin ardından vatandaşlar adına SGK’ye yapılan sigortalılık bildirimlerinin iptal edildiğini kaydetti. Tan, SGK tarafından sigortalılar için yapılan sağlık harcamaları, ödenen emekli aylıkları, iş göremezlik geliri ve analık ile emzirme ödeneğinin de ceza ve faizi ile geri alındığını, sorumlular hakkında da suç duyurusunda bulunulduğunu kaydetti. Sosyal güvenlik denetmenlerinin SGK'nin aktif saha denetimi yaptığını ifade eden Tan, şöyle devam etti: "Her yıl milyonlarca lira kamu zararının önüne geçen, kayıt dışı ve sahtecilikle mücadele eden sosyal güvenlik denetmenleri Kovid-19 salgını koşullarında dahi özveriyle görev yaptı. A kariyer meslek grubunda yer alan sosyal güvenlik denetmenleri, 2200 olan ek göstergesinin 3600 ek göstergeye yükseltilmesini istiyor. Hakkaniyet ilkesiyle birçok başarılı işe imza atan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımız Sayın Vedat Bilgin ve ekibinden bu konuda destek bekliyoruz." SAHTE SİGORTA TESPİT EDİLİRSE... Sahte sigorta yaptırdığı emekli olmadan ortaya çıkanlar kendilerini şanslı saymalı. Çünkü onların kaybı yatırdıkları paranın yanmasıyla sınırlı. Sahte sigorta yaptırdığı emekli olduktan sonra ortaya çıkanlar için büyük bir yıkım söz konusu olabiliyor. Bu kişilerin emekli aylıkları kesiliyor, başından itibaren ödenmiş emekli aylıkları faiziyle geri alınıyor. Ayrıca, sahte sigorta yaptırdıkları tarihten itibaren SGK üzerinden aldıkları tüm sağlık hizmetlerinin bedeli de tahsil ediliyor. Sahte sigortaya başvuranlar daha çok emekli olmak için prim günü eksik olan kişilerden oluşuyor. Prim günlerini tamamlamak için sahte işyeri sahiplerine sigorta primi, vergi ve işverenin kazancı olarak yüklü tutarda ödeme yapıyorlar. Oysa, eksik prim günlerini isteğe bağlı sigorta ile tamamlama hakları bulunuyor. YATIRILAN PRİMLER YANIYOR Kanun uyarınca, bir kişinin 4/1-a (SSK) sigortalı olabilmesi için bir işverene bağlı olarak fiilen çalışması veya 4/1-b (BAĞ-KUR) kapsamında kendi adına çalışıyor olması gerekiyor. Herhangi bir işte fiilen çalışmayan kişinin sigortalı gösterilmesinin 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu yönünden idari yaptırımları, Türk Ceza Kanunu yönünden de cezai yaptırımları bulunuyor. Sahte sigorta ortaya çıktığında öncelikle o kişinin sigortası iptal ediliyor. Sigortalı gösterilen süre geçersiz sayılıyor ve bu dönemde yatırılmış primler yanıyor. HAPİS CEZASI Sahte sigorta yaptıranlar ile fiilen çalışmayan kişileri sigortalı gösteren işverenler hapis cezası ile de karşı karşıya kalabiliyorlar. Sahte sigorta yaptıran kişiler ve onları sigortalı gösteren işverenler, Türk Ceza Kanunu’nun “resmi belgede sahtecilik”, “resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan” ve “özel belgede sahtecilik” hükümleri kapsamında savcılığa sevk ediliyor. Resmi belgede sahtecilik suçunda 2 – 5 yıl; diğer ikisinde ise sırasıyla 3 ay – 2 yıl ve 1 – 3 yıl arasında hapis cezası uygulanıyor. Sahte sigortalı gösteren işverenlerin her ay SGK’ya verdiği bildirgenin ve maaş bordrosunun da sahte olduğu kabul ediliyor. Bu nedenle, sahte sigortalı gösterdikleri her ay için, asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanıyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı da vergi yönünden cezai yaptırımlar uyguluyor. ALO 170 ŞİKAYETLERİ DİKKATE ALINIYOR Çalışma Hayatı İletişim Merkezi Alo 170'e gelen ihbar ve şikayetleri de dikkate alan Kurum, bu kapsamda geçen yıl Türkiye genelinde 250 binden fazla denetim yaptı.