İran'da hükümetin 4 bin 200 tümen olarak sabitlediği dolar kurunun, serbest piyasada 20 bin tümenin üstüne çıkması yaptırımlarla zor günler geçiren ülke ekonomisi üzerinde olumsuz etki oluşturuyor. İran Sanayi, Maden ve Ticaret Bakanlığı, ihracattan elde ettikleri dövizi ülkeye geri getirmeyen iş adamlarının ticari kartlarının askıya alınacağını açıkladı. Bakanlığın açıklamasında temmuz sonuna kadar Merkez Bankasının belirlediği programa göre ihracattan kazandıkları dövizi ülkeye getirmeyenlerle ilgili yeni adımların atılacağı hatırlatıldı. İran Liderliği Ofisi Ekonomi Grubu Başkanı Ali Aga Muhammedi, Merkez Bankası'nın piyasaya nakit döviz sürerek döviz piyasasını kontrol edebilecek güçte olduğunu savunarak, "Merkez Bankası, her zamankinden daha güçlüdür. Rezervleri de piyasaya müdahale edecek kadar var. Piyasaya nakit döviz sürse dalgalanmalar durur. Mevcut durumun çözülebileceğini düşündüğü için bunu yapmıyor." görüşlerini paylaştı. "KİMSE PİYASAYA DÖVİZ SÜRMEMİZİ BEKLEMESİN" Merkez Bankası Başkanı Abdunnasır Himmeti ise devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, "Kimse bizden piyasaya döviz sürmemizi beklemesin. Bu ABD'nin bir tuzağıdır. Bizim için önemli olan piyasa istikrarıdır. Son 2 yılda 72 milyar dolarlık ihracat gerçekleşti, bunun 45 milyar doları ülkeye geri geldi. İhracatçılar temmuzun sonuna kadar kalan 22 milyarı da ülkeye getirmelidir." dedi. HALKIN GEÇİM ŞARTLARI AĞIRLAŞIYOR Döviz bürosu sahipleri, hükümetin "sıkı döviz politikası" nedeniyle konuşmak istemezken seyyar dolar ve euro satan Murtaza Vahabzade, AA muhabirine yaptığı açıklamada yükselişin arz ve taleple bağlantılı olduğunu söyledi. Ülkede tüm ürünlerin fiyatının doların yükselişinden etkilendiğini dile getiren Vahabzade "Ülkemizde doların yükselişi ekmek dışında her şeye etki ediyor. Dolar 20'ye çıktığı için fiyatları yükseltenler kurun tekrar düşmesiyle fiyatlarda herhangi bir oynama yapmıyor. Halkın geçim şartları da ağırlaşıyor. Bundan sonra da doların yönü yukarıya doğru olacaktır." diye konuştu. TÜMENİN DOLARA KARŞI DEĞER KAYBI YÜZDE 200'Ü BULDU Emekli Hüseyin Purahani de döviz kuru nedeniyle her şeyin pahalılandığından ancak maaşlarının aynı kaldığından şikayet ederek, "Taksi ücretleri 3-4 tümenden 8-9 tümene çıktı. Devlet hastanelerinde 20 tümen olan tahlil özellerde 130 tümen. 35 yıldır sigortam var fakat fayda etmiyor." dedi. Yaşananların ABD yaptırımlarıyla alakası olmadığını savunan Purahani, şöyle konuştu: "Sorun kendi içimizdedir. ABD'nin bize bir etkisi yok. Hükümet sürekli olarak enflasyonun ve doların önlemini aldık diye açıklama yapıyor fakat dolar sürekli yukarı çıkıyor. Beyaz eşya ve ev eşyaları bundan etkileniyor, fiyatlar uçuyor. Bu ülkede dar gelirliler ne yapsın? Doların yükselmesi halkın yaşamını çok etkiliyor." İran'da 1 ABD doları, ocak ayında 13 bin 350 tümen civarında işlem görüyordu. ABD'nin nükleer anlaşmadan çekilmesinden sonraki 25 aylık süreçte ise tümenin dolara karşı değer kaybı yüzde 200'ü buldu. AA