Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ve Rus mevkidaşı Lavrov, Perşembe günü Alanya’da bir araya geliyor. Suriye jetlerinin Türk askerlerini vurmasının ardından bir araya gelecek olan bakanlar, hem Suriye’de işbirliğinin artırılması hem de iki ülke arasındaki normalleşme sürecinin devam etmesi için görüşecek.

24 Kasım’da Suriye rejimine ait uçakların Fırat Kalkanı Operasyonu kapsamında Suriye’de bulunan Türk askerini hedef alması ve dört askerin şehit olmasının ardından Rusya ile Türkiye arasında ilk üst düzey yüz yüze görüşme yapılıyor. 1 Aralık’ta Alanya’da Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Türkiye’ye günübirlik ziyarette bulunacak Rus mevkidaşı Lavrov’la görüşecek. Saldırının hemen ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rus lider Putin, iki gün üste üste telefonla konuşarak konuyu ele almışlardı.

Lavrov’un haftalar öncesinde planlanan ziyaretinin asıl amacı, Alanya’da yapılacak olan 5. Ortak Stratejik Planlama Grubu toplantısına katılmaktı. Toplantının hedefi ekonomik işbirliğinin geliştirilmesiydi ancak Suriye’de son dönemde yaşanan gelişmeler sonrasında ana gündem maddesi de Suriye oldu. Türk ve Rus dışişlerinden yapılan açıklamalara göre görüşmelerde Suriye, Ortadoğu, terörle mücadele ve iki ülke ilişkilerinin normalleşmesi konuşulacak.

Moskova ve Ankara bir kriz daha istemiyor

Ankara’dan dört askerin şehit edilmesiyle ilgili temkinli açıklamalar geliyor. Konunun sorulduğu her yetkili, Rusların bir sorumluluğu olmadığının teyit edildiğini söylüyor. Suriye rejimiyle ilgili de Başbakan Yıldırım, “Tekrarı olmaması konusunda da en kesin ve net şekilde uyarılar yapıldı muhataplara” demekle yetindi.

Ancak Suriye jetinin, Rusya’nın kontrolündeki Halep hava sahasını kullanmış olması, Rusya’nın bu plandan haberi olmadığı iddiasının pek de gerçekçi olmadığına dair soru işaretleri yaratıyor. Al Jazeera’ye konuyla ilgili bilgi veren, isminin verilmesini istemeyen bir Türk diplomata göre bu, El Bâb için rejimin verdiği bir uyarı mesajı. Rusya da bu mesajın verilmesini istedi:

“El Bâb’ı IŞİD’den temizledikten sonra Halep’e doğru ilerlememe konusunda Rusya’yla mutabakat sağlandı. Ancak güneyde rejimin elinin güçlü olması da önemli bir faktör. Bu, rejimin bize ‘ben de buradayım ve güçlüyüm, tamam ilerliyorsun ama sınırını bil’ mesajıydı. Rusya da rejimin bu mesajı vermesini engellemedi. Bölgedeki her aktörün gücü ve ağırlığı belli…”

Aynı diplomatik kaynak, böyle bir mesaja rağmen Putin’in, Türkiye’yle ilişkilerin gerilmesini istemediğini, bu sebeple Erdoğan’ı iki kez aradığını ve işbirliğinin sürdürülmesi kararı verildiğini hatırlatıyor.

Saldırı, 24 Kasım 2015’te Türk hava sahasını ihlâl eden Rus uçağının düşürülmesinin de yıl dönümünde gerçekleşmişti.

Bir yıl önce iki ülke arasında yaşanan kriz yaklaşık sekiz ay sürdü. Kriz hem Rusya’nın hem Türkiye’nin ekonomilerini ciddi anlamda etkilemiş; Türkiye’nin Suriye’deki manevra alanını bir hayli daraltmıştı. TSK destekli Özgür Suriye Ordusu öncülüğünde Fırat Kalkanı Operasyonu da, Erdoğan’ın St Petersburg ziyareti sonrası Rusya ile ilişkileri normalleştirmesinin ardından Ağustos sonunda başladı.  

24 Kasım 2015’te Rus uçağının düşürülmesinin hemen ardından İstanbul’a günübirlik bir hazırlık ziyareti gerçekleştirecek olan Lavrov, bu ziyareti iptal etmişti. Ardından yapılacak olan Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi (YDİK) Toplantısı da yapılamamıştı.

5 Aralık’ta Yıldırım Moskova’ya gidiyor

Lavrov ve Çavuşoğlu’nun Alanya’daki görüşmeleri, bir yıldır ertelenen (Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi) YDİK toplantısı için hem bir hazırlık, hem de yeni bir erteleme olmayacağının garantisi niteliğinde.

Başbakan Binali Yıldırım, 5-6 Aralık’ta Moskova’da mevkidaşı Medvedev ile Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi Toplantısı’na başkanlık edecek. Yıldırım’ın Moskova’da Putin’le görüşmesi de planlanıyor. Ece Göksedef - Aljazeera

Editör: Wan Haber