Van’da her hafta ayrı bir mahallede açılan semt pazarları, özellikle dar gelirli yurttaşların alışveriş için tercih ettiği yerlerin başında geliyor. Gıdadan, giyime birçok ürünü bulabildiğiniz bu pazarlarda şu anda esnaf neredeyse sinek avlıyor. Van’ın İpekyolu ilçesine bağlı Halilağa mahallesinde bulunan semt pazarında 20 senedir pazarcılık yaptığını söyleyen Fahrettin Tankaç isimli esnaf, pazarda işlerin durgun olduğunu belirtti.
‘Arkadaşlarımızın çoğu tezgâh kapattı’
Pazarda işlerin durgun olduğuna değinen Tankaç, “Yaz mevsimi olmasına rağmen pek iş yapamıyoruz. Her sene bir öncekini aratır durumda. Fiyatlar pahalı. Çoğu insan fiyatları soruyor.
Ancak fiyatı; şu kadar dediğimizde bırakıp gidiyor. Milletin alım gücü düşmüş durumda. Fiyatların biraz düşmesi lazım” dedi. Burada pazarcılık yapan çok sayıda esnaf arkadaşının tezgâhlarını kapatıp başka işlerle uğraştığını sözlerine ekleyen Tankaç, kendisinin ise başka yapacak bir işi olmadığı için mecburen bu işi yaptığını söyledi.
‘Ekonomi ile ilgili bir çözüm bulunmalı’
Eskiye göre, işlerinin bir hayli düştüğünü aktaran bir diğer pazar esnafı Halil Ala ise, yaşanan krizin kendilerini çok derinden etkilediğini kaydetti. Müşterileri ile olan diyaloglarını da aktaran Ala, “Müşterilerle çok sıkıntı yaşıyoruz. Fiyatları gördüklerinde ‘Çok pahalı’ diyerek tezgâha yanaşmıyorlar. Ekonomi ile ilgili bir çözüm bulsalar daha iyi olur. Devlet tarafından her hangi bir yardım, ya da indirim (ürünlerde) yapılmıyor. Pazar esnafı olarak çok mağdur haldeyiz. Bu krizden en fazla pazar esnafı etkileniyor” şeklinde konuştu.
Müşteri tezgâha yaklaşmaya korkuyor!
Yaptıkları satıştan kar edemediklerinden de yakınan Ala, devamında şunları belirtti: “Müşteri gelip tezgâhtan ürün soruyor. Ancak pahalı olduğu için alamıyor. Bende satış yapamıyorum. Bazen de ürünü aldığım fiyattan vermek zorunda kalıyorum. Bu şekilde karda edemiyorum. Ben sattığım ürünü 50 TL’ye alıyorum. Aradan bir hafta geçiyor, aynı ürünün fiyatı 60 TL’ye çıkıyor. Sonra aynı müşteri gelip ‘E bu geçen hafta 50 TL idi, neden şimdi 60 TL’ diyor. Bu sefer hem müşteri mağdur oluyor hem de, satışım o yüzden çok düşüyor. Bunlarla ilgili bir çözüm bulsalar çok iyi olur ve biz bunlarla ilgili çok sıkıtı yaşıyoruz.”
‘Kış ayında fiyatlar daha da artacak’
Aynı pazarda tezgâh açan Tahsin Ayna da yurttaşların alım gücünün bir hayli düştüğünü ifade etti. Pazar fiyatlarının çarşı ve diğer yerlere göre yüzde 50 ile yüzde 100 arasında fark ettiğini, ancak buna rağmen yurttaşların alım gücünün kalmadığını kaydeden Ayna, önümüzdeki kış mevsiminde ise fiyatların daha da artacağı öngörüsünü paylaştı.
‘Kayyımdan sonra bizlere sahip çıkılmadı’
Konuşmasın da İpekyolu Belediyesinin pazar yerlerine yeterince itina göstermediğini aktaran Ayna, “Belediye bize sahip çıkmıyor. Pazar alanı temizlenmiyor, çöplerimiz alınmıyor, cadde yıkaması ise kesinlikle yapılmıyor. Yaz sezonu boyunca bu caddenin yıkanması lazım. Bunu hiçbir zaman görmedik. Zabıtası yok, pazarla ilgilenen yok.
Belediye hizmet sınırları içerisinde olmamıza rağmen belediye bize sahip çıkmıyor. Maalesef kayyımdan sonra bize sahip çıkılmadı. Daha önce pazarda zabıtamız vardı. Her sabah ve öğlen iki kişi (zabıta) geliyordu. Şu anda zabıta bize verilmiyor. Mesela sabah pazarı kurmak için geldiğimizde, görüyoruz ki yurttaşlar arabalarını park etmiş. Saatlerce onu bekliyoruz. Bazen saat 11’e kadar beklediğimiz oluyor. Zabıta olsaydı, aracın kime ait olduğunu öğrenirdi” diye konuştu.
Yalnız seçim süreçlerinde hatırlanan esnaf!
Sadece seçim süreçlerinde hatırlanmaktan da dert yakınan Ayna bu duruma tepki göstererek, “Secim olduğu zaman herkes bizi tanıyor. Ama secimden sonra unutuluyoruz, bu bir gerçektir. Ben pazarın başkanıyım. Görevimi şuan yapamıyorum. Çünkü 10 sefer belediyeye gidip bir iş çözemedik. Pazara sahip çıkan yok. Pazar yerinin, sabah akşam yıkanması lazım. Ancak yıkanmıyor. Bu durumdan, pazarcı da halkta çok şikâyetçi” dedi.
‘Ülkedeki kimse artışlardan memnun değil’
Önceki süreçlerde tüccarlık yapan ancak kriz sonrası tüccarlığı bıraktığını söyleyen soy ismini vermek istemeyen Arzu isimli kadın da, “Başörtüsü’nden örnek vermek istiyorum. Geçmiş dönemlerde başörtüsünü 7 TL’den yada 5 TL’den alıyordum ancak şu an tanesi 27 liraya çıkmış durumda. Satmayı bırakın kendime dahi alamıyorum. Artan fiyatlardan hiç memnun değiliz. Ne sebze alabiliyoruz ne de eşya alabiliyoruz. Ülkedeki kimse yaşanan artışlardan memnun değil” diye vurguladı.
Serhatnews
