Hemen her gün televizyonlardan, gazetelerden ya da cep telefonumuzu açtığımızda gelen son bildirimlerden altın, dolar ya da euro ile ilgili fiyat değişimlerini görmekteyiz.
Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni ve vatandaşlarını oldukça yakından ilgilendiren bu dövizlerin fiyatlarının nasıl değiştiği ile ilgili herhangi bir fikir sahibi misiniz? Peki hiç düşündünüz mü altın, euro ve dolar gibi kıymetlerin değerleri neye göre belirleniyor? Ya da nasıl belirleniyor? Kim buna karar veriyor?
İşte Bu soruların cevaplarını ve çok daha fazlasını bu makalede bulmak mümkündür.
Altın Fiyatları Nasıl Belirlenir?
Genel itibariyle konuya bakılırsa eğer altın fiyatları yerel değil, bütün dünya çapında belirlenmektedir. Çünkü altın, bütün dünyada işlem gören bir emtiadır. Hatta altın uyumaz, denilse yanlış bir tabir kullanılmamış olacaktır. Çünkü altın piyasası her ülkede değişik saatlerde işlem görmektedir. Türkiye’de işlem saati bittiğinde İngiltere’de ve İngiltere’de işlem tamamlandığında Amerika Birleşik Devletleri’nde açılmaktadır. Daha sonrasında ise Uzakdoğu’da açılır. Altın piyasası, genel itibariyle 24 saat boyunca hareket halindedir. O nedenle altının fiyatlarını bütün dünyadaki ekonomik hareketleri belirler.
Altın fiyatlarının belirlenmesinde esas olan güçlü bir ekonomiye sahip olan devletlerin aldıkları kararlardır. Onların vermiş oldukları bu kararlar, attıkları adımlar altının fiyatında değişiklik oluşmasına sebep olur. Ancak altının fiyatının belirlenmesi yalnızca güçlü devletlerin ekonomileri ile sınırlı tutulmamalıdır.
Altının Fiyatını Etkileyen Unsurlar Nelerdir?
En güvenilir yatırım limanı olarak bilinen altın, ülkeye göre değer kaybetmeden dönüştürülebilecek en güvenli araçtır. Ancak küresel yani jeopolitik risk faktörleri artış gösterdikçe altının fiyatı da yükseliş gösterecektir. Çünkü o dönemlerde yatırımcılar, döviz piyasasına güvenemez ve altına talebi arttırır. Bu durum, altın fiyatlarının artmasına sebep olur.
Dolar Ve Euro Fiyatları Nasıl Ve Neye Göre Belirlenir?
Ülkelerin döviz kurları ise genel itibari ile ülkede var olan döviz miktarına bağlı bir şekilde değişir. Örnek verilecek olursa X ülkesinde yeteri kadar dolar mevcut değilse ve firmaların veya vatandaşların dolar gereksinimi karşılanmıyorsa o ülkenin cari açığı mevcuttur demektir. Cari açık olduğu sürece de dolar ya da euro fiyatı ve yükseliş gösterecektir. İşte piyasada bulunan döviz ihtiyacı karşılanmadığında döviz değer kazanır, değer kazandıkça da fiyatı artış gösterecektir.
Türkiye göz önünde bulundurulduğunda ise cari açık veren bir ülke olduğunu görmekteyiz. Hatta İthalat ve ihracat arasındaki makas zaman geçtikçe daha fazla açılmaktadır. Bu durum cari açığın gitgide daha fazla olmasına sebep olmaktadır. Böyle bir durumda euro ve dolar Türkiye’de durmadan yükseliş seyretmektedir. Euro ve dolar gibi iki para biriminin Türkiye Cumhuriyeti devletinde aşağı doğru seyretmesinin en önemli ve en esas yolu ve yöntemi Türkiye’de istihdamın yaratılması, mal ve hizmet üretimini gerçekleştiren çeşitli mekanizmaların devreye sokulmasıdır.
Euro Ve Dolar Fiyatı Türkiye’de Düşmesinin Yöntemi Nedir?
Türkiye’nin ithal ettiği ürünler ile ihraç ettiği ürünler arasındaki farka cari açık denir. Türkiye zaman geçtikçe cari açık makasını daha da genişletmektedir. Bu durumun sebebi üretim mekanizmalarının durdurulması ve adeta hazıra konan bir ülke konumuna düşmesidir. Yani gereksinim duyduğu bütün her şeyi kendisi üretmek yerine yabancı ülkelerden satın alan Türkiye maalesef cari açık makasının genişlemesine sebep olmaktadır.
Zengin bir ülke sürekli cari fazla verir. Bu nedenle ithal ettiğinden çok ihraç eder. Yani mal ve hizmetleri üreten ülke, üretmiş olduğu bu mal ve hizmetleri yabancı ülkelere satarak kendi ülkesine döviz girdisi sağlar. Böylelikle o ülkedeki dövizin fiyatı aşağı doğru seyredecektir.
Türkiye’nin gereksinim duyduğu ürünleri yabancı ülkelerden ithal etmek yerine bu ürünleri imal eden ya da üretimini gerçekleştiren tesisleri kurması, üretim mekanizmalarını devreye sokması sonucunda hem cari açık makası daralacaktır, hem de Türkiye’de yaşayan vatandaşların refah seviyeleri yükselecektir.
