Yazılı bir açıklama yayınlayan Mustafa Sarı, dünyada sadece Van Gölü Havzası’nda yaşayan endemik inci kefali balığının gölün tuzlu-sodalı sularında yaşayabilen tek balık türü olduğunu belirtti. Sarı, “Gölde yaşamını sürdüren balık, gölün tuzlu-sodalı sularında yumurta bırakamadığı için üremek için ilkbahar aylarında sürüler oluşturarak akarsulara göç ediyor. Bu göç esnasında büyük sürüler oluşturuyor ve akarsu ile göl suyunun karıştığı mansap bölgelerinde fizyolojik uyum için bir süre bekliyor. Akarsuların sıcaklığı üremesine uygun hale gelince de yine sürüler halinde akarsularda yumurtlama başlıyor. İnci kefalı, üreme göçü esnasında sevdaya tutulmuş gibi yemeden içmeden kesiliyor. Günlerce bazen haftalarca hiç yem almadan üremeye çalışıyor ve bu dönemde mansaplar ile derelerde sudan çok balık bulunuyor. Geçmiş yıllarda çaresizce derelere gelen inci kefalları, mansaplarda, akarsularda kamyonlar dolusu avlanarak satılmaya çalışılıyor, satılamayanlar ise akşam yol kenarlarına, çöplüklere dökülüyordu. Bu üzücü ve çirkin manzaralar son yıllarda alınan yasal önlemler ve etkin uygulamalarla çok şükür büyük ölçüde ortadan kalktı.
Van Gölü çevresinde inci kefalı artık daha çok saygı görüyor. Avcılığı ise artık üreme zamanında mansaplarda ve akarsularda değil, kış aylarında Van Gölü’nde yapılıyor. Av yasakları bittikten sonra fanyalı uzatma ağları ile gölde başlayan avcılık, 15 Nisan itibarıyla sona eriyor. 2014-2015 dönemi profesyonel balıkçılık faaliyetleri, 5 yıl önce meydana gelen su kesilmesi yüzünden üreme başarısının düşük olması ile iklim şartlarına bağlı olarak ne yazık ki çok başarılı geçmedi. Geçmiş yıllarda 30-40 ton civarında gerçekleşen tekne başına yıllık avcılık miktarı bu yıl yüzde 20 daha az olarak gerçekleşebildi. Ancak kanaatkar balıkçılarımız geçmiş yıllarda olduğu gibi bu yıl da avladıklarına, kazançlarına şükredip yarın itibarıyla ağlarını toplayacaklar. 15 Temmuz 2015 gününe kadar teknelerinin, ağlarının bakımlarını yapıp, 3 ay sonra tekrar ‘vira bismillah’ diyecekler. Hem bu balıkçılarımızın hem de Van Gölü inci kefalını koruma çabasında olan bizlerin, yetkililer ile kaçak avcılık yapan vatandaşlardan beklentilerimiz var.15 Nisan-15 Temmuz 2015 tarihleri arasında inci kefalını koruma yönündeki çabalar artırılsın. Kent merkezlerinde ve köylerdeki kaçak balık satışının önüne geçmek için yeni tedbirler alınsın. Kaçak avcılık, artık organize suç şebekelerince yapılmaktadır. Bu şebekeler ilgili kurumlar tarafından bilinmekte olup, bunların organize şekilde kaçak avcılık yapmasına izin verilmesin. Kaçak avcılara uygulanan idari para cezalarının tahsilatı takip edilsin. Kaçak avcılık sezonunda inci kefali taşımada kullanılan araçlar en az 3 ay trafikten men edilsin. Kaçak avcılığı önlemek üzere kurumlar arası yapılan işbölümüne uyulsun ve iş birkaç kurumun üzerinde kalmasın. Dere yataklarında ruhsatsız çalışan kum ocakları durdurulsun ve üreme dönemi boyunca kanunsuz kum çıkarılmasının önüne geçilsin. Üreme sezonunda akarsulardan aşırı su alımının önüne geçilsin ve her koşulda yasalara uygun olarak derede bulunan toplam suyun 1/3’nin dere yatağında kalması sağlansın. Van Gölü inci kefalının üreme göçünün izlendiği başka noktalarda da Erciş Deliçay Balık Bendi ve Muradiye Değirmen mevkiinde yapılmış olan çevre düzenlemesi gibi rekreasyon alanları oluşturulsun. Üreme döneminde yapılan resmi toplantılarda katılımcılara balık ikramı yapılmasın.
Van Gölü çevresinde yaşayan tüm vatandaşlarımız, 15 Nisan-15 Temmuz 2015 tarihleri arasında nerede inci kefalı satılırken, avlanırken görürlerse yetkili kurumlara Alo Zabıta 153, Alo Polis 155 ve Alo Jandarma 156 numaralı telefonlardan haber versinler. Yıllardır Van Gölü inci kefalı başta olmak üzere, bölgemizdeki tüm doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımı için çaba sarf eden derneğimiz, geçmiş yıllarda olduğu gibi bu yıl da üreme dönemi boyunca inci kefalının korunması için çalışmalar yapmaya, yapılan çalışmaları izleyip-değerlendirmeye devam edecektir. Yıllara bağlı olarak bazen verimli, bazen az verimli olarak balıkçılık sezonunu geçiren balıkçılarımıza yasalara uydukları için teşekkür ediyor, inci kefalının korunması için her seviyede çalışma yapan, katkı sağlayan tüm görevliler ile gönüllülere kolaylık dileklerimizle inci kefalı adına şükranlarımızı sunuyoruz” dedi.
