Vadeleri bir yıldan fazla olan sermaye pazarı menkul değerleri, hazine ya da firmalar tarafından ihraç edilen hisse senetleri, tahviller ve diğer menkul değerlerdir. Bu değerlerden önemli olan bazıları şunlardır;

Tahviller

Vadeleri bir yıldan uzun olan ve firmalar tarafından ihraç edilen, vadesinde anapara ödemeli ve faiz ödemeli borç senetleridir. Bu vade Türkiye’de en fazla 7 yıldır. Tahvillerin faiz ödemeleri yıllıktır ve 3 ayda bir ya da 6 ayda bir yapılır. İkramiyeli, teminatlı, primli, primsiz, indeksli warantlı, kara iştirakli olmak üzere çok çeşitli tahvil bulunmaktadır.

Hisse Senetleri

Hisse senetleri, ortaklığı ifade eder ve anonim şirketler tarafından, firma sermayesini ifade etmek üzere çıkarılır. İmtiyazlı hisse senetleri ve adi hisse senetleri olmak üzere 2 genel çeşide ayrılır. İmtiyazlı hisse senetlerinde, senet sahibine sabit bir ödeme ve sabit bir kar payı gibi taahhüt verilir. Adi hisse senetlerinin kar payları, imtiyazlı hisse senetleri ödendikten sonra ödenir.

hisse-senetleri-001.JPG

Varlığa Dayalı Menkul Kıymetler (VDMK)

Finans şirketleri, bankalar ve kiralama şirketleri tarafından, aktif varlıklar teminat gösterilerek ihraç edilirler. Bu değerler, herkes tarafından alınabilir ve satılabilirler.

Gelir Ortaklığı Senetleri

Devlet tarafından ihraç edilen bu senetlerde yol, köprü, baraj gibi varlıkların gelirleri teminat gösterilmektedir.

İmtiyazlı Hisse Senetleri

Anonim şirketler tarafından, çoğunlukla süreli olarak ihraç edilen senetlerdir. Bu senetlerin temettüleri ödendikten sonra adi hisse senetlerinin temettüleri ödenir.

Türev Ürünü Menkul Değerler

Türev ürünü menkul değerlerin değeri, başka menkul kıymetlerin değerinden meydana gelir. En önemlileri şunlardır;

hisse-senetleri.JPG

Swap: Faiz ve döviz swapları gibi çeşitleri bulunmaktadır. İki taraf, önceden belirlenmiş kurallar içerisinde ödemelerini karşılıklı olarak değiştirirler.

Opsiyon Sözleşmeleri: Bu sözleşmeler, put (Satma) opsiyon ve call (Alma) opsiyon olarak ikiye ayrılmaktadır. Finansal bir varlığın, belirlenmiş bir tarih ya da süre içerisinde, belirlenmiş bir prim karşılığında, önceden belirlenen ya da belli bir fiyattan satma veya alma hakkı veren sözleşmelerdir.

Forward (Vadeli) Sözleşmesi: Bu sözleşme belirli bir değerin, belirlenmiş gelecek bir tarihte, işlem yapılan tarihte belirtilen fiyat ile alım ya da satımının gerçekleşmesini taahhüt eden sözleşmedir.

Gelecek Sözleşmeleri: Belirli bir miktar ve nitelikteki finansal değerin, sözleşme tarihinde belirlenen fiyattan, gelecek bir tarihte alım ve satımını taahhüt eden sözleşmedir.

Editör: Wan Haber