213 sayılı Vergi Usul Kanununun 13 üncü maddesinde mücbir sebep hâlleri sayılmıştır. Kanunun 15 inci maddesinin üçüncü fıkrasında da Maliye Bakanlığı’nın, mücbir sebep sayılan hâller nedeniyle bölge, il, ilçe mahâl veya âfete maruz kalanlar itibarıyla mücbir sebep hâli ilan etmeye, bu sürede vergi ödevlerinden yerine getirilemeyecek olanları tespit etmeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır. Van ili ile çevre il ve ilçelerde 2011 yılı Ekim ve Kasım aylarında meydana gelen depremler sonucunda, maddi manevi birçok mağduriyet yaşanmıştır. Bölge halkı ekonomik ve mali çöküntü içerisine girmiştir. Deprem sonrasında Maliye Bakanlığı’nca vergi mükellefleri için Vergi Usul Kanununun ilgili maddeleri uyarınca mücbir sebep hâli ilan edilmiştir. İlan edilen mücbir sebep hâli mükellef ödevlerini kapsamaktadır.
Ticari faaliyette bulunan sayıları yaklaşık 29 000 kişi olan mükelleflerin mücbir sebep hâlinin sona erdiği tarihten itibaren verilecek beyannameler, tahakkuk edecek vergiler yerine getirilecek yeni nesil ÖKC, E-fatura, E-defter ve E-arşiv gibi ödevler nedeniyle ekonominin zaten darboğazda olduğu Van ilimizde daha büyük bir krize yol açacaktır. Bu tür zorunlulukların uygulamasının Van ilimiz için zamana yayılması gerekmektedir. Kaldı ki uygulanan vergiler ve borçlar, ticari faaliyette bulunan mükellefler dışında, şahısların tapu harcından, öğrenim kredilerine, MTV, Çiftçi borçlarına, ecrimisil borçlarına kadar birçok kesimi etkilemektedir. TOKİ tarafından yapılan yeni yerleşim alanlarına ilişkin taksit ödemeleri de halkı mali açıdan zorlamaktadır. Kısaca özetlemeye çalıştığımız bu sorunlarla ilgili olarak bakanlığınızca, mağduriyetleri giderecek yönde, depremden zarar gören il ve ilçelere pozitif bir ayrımcılık sağlanarak, depremin yol açtığı zararların kısmen de olsa telafisini sağlayacak kararlar alınmalıdır.
Bu bağlamda;
1- Maliye Bakanlığı, mücbir sebep hâlinin sona erme tarihi olarak herhangi bir tarih belirlemiş midir? Belirlediyse, hangi tarihtir?
2- Mücbir sebep hali sonrası Bakanlığınız, mükelleflerin ödevlerini yerine getirmeleri noktasında yetkisini, beyannamelerini verme zorunluluğunun kaldırılması veya tahakkuk eden vergilerin tahsilinden vazgeçilmesi şeklinde mi kullanacaktır?
3- Van ili ile çevre il ve ilçelerde faaliyet gösteren ekonomik darboğazda bulunan halka dönük ağır vergi yükünün hafifletilmesi amacıyla, mükelleflerin deprem öncesi borçlarının terkini veya tecili gibi bir çalışma yapılmakta mıdır?
4- Bakanlığınızca bölgede yaşayan halkın tümünü kapsayacak geniş çaplı bir vergi affı şeklinde düzenleme düşünülmekte midir?
5- Vergi Usul Kanunu’nun 115. maddesi ve 6183 Sayılı Amme Alacakları Hakkında kanunun 105 maddesi hükümleri mücbir sebep sonrası uygulanacak mıdır?
6- Yeni nesil ÖKC, E-defter, E-fatura, vb. uygulamalar noktasında bölgeye özel bir düzenleme yapılacak mıdır?
7- Van ili ile çevre il ve ilçelerde 2011 yılı Ekim ve Kasım aylarında meydana gelen depremler sonrasında bölge halkına ne tür kredi, fon vb. desteklemelerde bulunulmuş ve bu desteklemelerde teminat veya kefalet uygulamasında ne tür kolaylıklar sağlanmıştır?
