Neden okutulmuyorlar, erken evlendiriliyorlar?

 Van S.S. Yaşam Kadın Çevre Kültür ve İşletme Kooperatifi (YAKA-KOOP) Başkanı Gülmay Gümaşhan, erken yaşta evliliklerde kız çocukları kadar erkek çocuklarının da muzdarip olduğunu belirterek, “Bizler hepimiz el ele vererek, politikalar değiştirerek, yasaları değiştirerek, ortak karar vererek ve bu konuya eğilirsek sorunu çözmüş olacağız” dedi. 

Erken evliliklerle ilgili yapmış oldukları çalışmalarla ilgili İHA muhabirine açıklamalarda bulunan YAKA-KOOP Başkanı Gülmay Gümüşhan, yaklaşık 3 yıldır kızların erken yaşta evlendirilmeleri ile ilgili köylerde çalışmalar yaptıklarını belirtti. Erken evlilik sadece Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin sorunu olmadığını anlatana Gümüşhan, “Bu aslında dünyanın sorunu. Birçok ülkede de erken evlilikler olduğu gibi bizim ülkemizde de maalesef olmaktadır. Bunların nedeni de bana göre özellikle kız çocuklarının okula gönderilmemesi veya bir iş kurulacaksa kız çocukları üzerinden herhangi bir işin yapılmaması ya da mirastır. Kız çocuklarına hak tanınmamasıdır. Aileler sanki kız çocuğu okursa başlarına bela olacakmış gibi düşünüyorlar. Biz köy çalışmaları yaparken, ailelere de sorduk ‘Neden okutulmuyorlar, erken evlendiriliyorlar?’ diye. Son zamanlarda intiharlara baktığımızda Van’da son mart ayından bugüne kadar birçok kadın ve çocuk intihar etti. Bunun temeline indiğiniz vakit, gerçekten çocukların eğitim haklarının elinden alınışı, herhangi bir sosyal faaliyete katılmayışı, bütün evin yükünün çocuklarda oluşudur. Bütün ailenin, bütün akrabaların, kardeşin ve çevrenin yükünden boğulan çocuklar, evlenmeyi kurtuluş olarak görüyorlar. Ailelerde ‘Biz evlendirmedik kendileri istediler diyorlar’ ama önlerinde başka seçenek olmadığından dolayı çocuk böyle bir karar veriyor ve evliliklere bağlı birçok intihar ortaya çıkıyor. Bunlarla ilgili bizim suç duyurusunda bulunduğumuz davalar hep kapandı” dedi.

Erken yaşta evlilikler sadece tek bir kurumun başaracağı ve engelleyebileceği bir durum olmadığını da sözlerine ekleyen Gülmay Gümüşhan, “Çalışmalarımızda Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü, Van Halk Sağlığı Müdürlüğü, Van Milli Eğitim Müdürlüğü bizimle ortak çalışıyorlar. Biz bir taraftan köy çalışmaları yaparken bir taraftan da bu çocuk yaşta evliliklerle ilgili okul çalışmaları yapıyoruz, farklı kampanyalar düzenliyoruz. Geçen dönemlerde resim yarışmaları yaptık, okullarda o çocukların yaptığı resimlere ödüller oldu. Oradaki çocuklarla ne öğrendiklerini sorduğumuzda annelerinin de erken yaşta evlendiğini söyleyen çocuklar oldu. 50 yaşında olan kadınlar ise bunu hayatlarına oturtmuşlar. Yani bunun hiçbir sakıncası olmadığını görüyorlar. Çünkü kendileri de küçük yaşta evlenmişler. Sadece kız çocukları değil, erkek çocukları da erken yaşta evlenmekten muzdarip, bize gelip ‘bizi okuldan alıyorlar bu sadece kız çocuklarının sorun değil bizlere birçok yük yüklüyorlar lütfen bizim köylere de gelin çalışma yapın’ diyorlar. Bizler hepimiz el ele vererek, politikalar değiştirerek, yasaları değiştirerek, ortak karar vererek ve bu konuya eğilirsek bu sorunu çözmüş olacağız” ifadelerini kullandı.