Büyük tartışmalara yol açan ve yıllardır gündemde olan kiralık işçilik ve özel istihdam bürolarının yasalaşması, halihazırda kayıt dışı olarak mevcut olan özel istihdam bürolarını yasal hale getirecek. Kiralık işçiliğin en önemli sonuçlarından biri de güvencesiz çalışmanın yaygınlaşması olacak.
Yasa, 2009 yılında da Meclis’ten geçmiş, dönemin cumhurbaşkanı Abdullah Gül, sendika temsilcileriyle görüştükten sonra “işçilerin emeğinin istismarına ve insan onuruna yakışmayan durumların doğmasına, olumsuz uygulamalara ve çalışma barışının bozulmasına yol açabileceği” gerekçesiyle yasayı veto etmişti.
Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC), Başbakan Davutoğlu’na önceki gün bir mektup gönderderek yasa tasarısının geri çekilmesi çağrısında bulunmuş, tasarının tüm emek piyasası için işçi haklarında kayda değer gerileme yaratacağını, yapılacak değişikliklerle milyonlarca işçinin iş güvencesinden ve temel haklardan mahrum kalacağını belirtmişti.
Tasarıya göre kiralık işçi uygulaması, özel istihdam büroları üzerinden işleyecek. İş arayan işçiler ve işçi arayan işverenler özel istihdam bürolarına başvuracak. Özel istihdam büroları da işveren ile işçi kiralama, geçici işçi ile de iş sözleşmesi imzalayacak.
İşçiyi çalıştıracak olan işveren işçi kiralama sözleşmesi karşılığında özel istihdam bürosuna bir bedel ödeyecek. Özel istihdam bürosu bu bedelden kendi komisyonunu aldıktan sonra işçinin ücretini ödeyecek.
Geçici işçiyi çalıştıran işveren, işçiye talimat verebilecek ancak iş hukuku bakımından işveren olmayacak. İşçinin ücreti, sosyal hakları ve sosyal güvenlik ödemeleri özel istihdam büroları tarafından ödenecek. Özel istihdam bürolarının işveren olarak yükümlülüğü işçinin kiralık olarak çalıştığı süreyle sınırlı olacak. Kiralık işçilerin işsizlik sigortası, kıdem tazminatı gibi haklardan nasıl yararlanacağı konusu belirsizken kağıt üstünde sendika üyesi olma ve toplu sözleşme hakları olsa da bu haklardan yararlanmaları mümkün görünmüyor.
8 AY KİRALIK İŞÇİ ÇALIŞTIRMA İMKANI
Tasarı ile işyerindeki başka işçilerin hamilelik, askerlik, yıllık izin ve hastalık hallerinde bu hallerin devamı süresince, mevsimlik tarım işlerinde ve ev hizmetlerinde ise süre sınırı olmaksızın kiralık işçilik uygulaması yapılabilecek. İşyerinin iş hacminin “öngörülemeyen ölçüde” artması nedeniyle, dönemsel iş artışları ve aralıklı olarak gördürülebilecek işlerde de kiralık işçi çalıştırılabilecek.
Bu hallerde yapılacak kiralık işçi uygulaması ise dört ayı geçmeyecek ancak iki kez yenilenebilecek. Böylelikle işverenlerin sekiz ay boyunca kiralık işçi çalıştırma imkanı olacak. Aynı iş için altı ay geçmedikçe uygulama tekrarlanmayacak. Kiralık olarak çalıştırılacak işçi sayısı toplam işçi sayısının dörtte birini geçemeyecek. Ancak on veya daha az işçi çalıştırılan işyerleri için beş işçiye kadar kiralık işçi çalıştırılabilecek.
Yasa tasarısı, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Ahmet Davutoğlu’nun görüşmesinin ardından AKP’de olağanüstü kongreye gidileceği haberlerinin geldiği sırada 4 Mayıs’ta Meclis Genel Kurulu’nda görüşülmeye başlamıştı. Tasarının yasalaşması için Meclis dün de geç saatlere kadar çalıştı ve tasarı 6 Mayıs saat 04.00 sıralarında AKP’nin oylarıyla kabul edildi. CHP, MHP ve HDP ise tasarıya ret oyu verdi.
KAYNAK: SPUTNİK
