Van’da onlarca kamu alanının 10 yıldır yatarı var, 5 yıldır depremden buyana yatan kamu kurumlarının sayısı da azımsanmayacak düzeyde. Yüksek İhtisas Hastanesi, Bağkur İl Müdürlüğü, Tekel binası, eski devlet hastanesi ve 49 dönümlük askeri alan bunlardan sadece birkaçı. Yıllarca atıl durumda bırakılan araziler ve devlet binaları boş yatarken, aynı devlet yılda milyonlarca lirayı kiraya aktarıyor. Özel sektöre ait bazı yatırımlar da yıllarca boş kaldı. Devletin hantal yapısı milleti zarar ettiriyor. Milli servet yatıyor. Van’da yıllardır boş yatan onlarca kamu binası ve arsası var. Devlete araziler değerlendirilmezken devlete ait kurumlarsa milyonlarca lirayı kiraya yatırıyor. Kamuya ait bazı alanlar on yıllardır boş yatarken bazıları ise depremden buyana yani yaklaşık 5 yıldır atıl durumda.
Eski devlet hastanesi
Eski devlet hastanesi 2011’de yıkıldı. Aynı yılın Eylül ayında Van Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi hizmete başladı. Yaklaşık 5 yıldır eski devlet hastanesi alanı boş yatıyor. Ne olacak diye yıllarca beklenen alan sonunda TOKİ’ye devredildi. Milli Emlak Genel Müdürlüğü arsayı, yıllık 52 bin 900 TL’ye ihale ile otopark olarak kiraya verdi. Ne olacağı belli olmayan alan en azından bu şekilde de olsa değerlendirilmiş oldu. Sonrası için 5 yıl daha yatarı var.
49 dönümlük askeri alan
Van'ın en değerli arazilerinden biri olarak kabul edilen şehir merkezindeki 49 dönümlük 7 askeri bina ve arsa, TOKİ’ye devredildi. Van İl Jandarma Alay Komutanlığı, Merkez Komutanlığı, Orduevi, Askeri Mahkeme, Seferberlik Tetkik Kurulu, depo ve lojmanlar yer alıyordu. Toplamda 49 bin 200 metrekarelik alana AVM, iş merkezi, ofis, büro, alışveriş merkezi, sinema, müze, kütüphane, sergi salonu ve çok katlı mağazaların yanı sıra rezidans yapılacağı; ayrıca konaklama tesisleri, lokanta, özel spor alanlarının da inşa edilebileceği belirtiliyor. Ne zaman yapılır derseniz, 5 yıla kadar ancak!
Emniyet Müdürlüğü
Van’da 23 Ekim ve 9 Kasım’da meydana gelen depremlerde ağır hasar alan Van Emniyet Müdürlüğü binası yıkıldı, alanı ise 5 yıldır boş yatıyor. Van İl Müftülüğü’nün yapılacağı konuşulan alana ne olacağı yılan hikayesine dönmüş durumda.
Karayolları Bölge Müdürlüğü
Geniş bir alana sahip olan Van Karayolları Bölge Müdürlüğü de depremden buyana atıl durumda. Yıllarca konteynırlarda hizmet verildi. Ardından Karayolları, Erciş yolunda arazisi varken turizm bölgesi olan Edremit’i tercih etti. Yol yapımı için de yüzlerce milyon lira harcandı. Karayolları alanına yapılan Van Emniyet Müdürlüğü binasının inşaatı devam ediyor. Et ve Balık Kurumu Van depremlerinde zarar gören Et ve Balık Kurumu alanı yıllarca boş yattı. Sonunda Tuşba Belediyesi araziyi devraldı ve lojmanların yıkımına başlandı. Alana Tuşba Belediye Sarayı’nın yanı sıra çeşitli sosyal alanların da yapılması bekleniyor. Aynı alandaki Tuşba İlçe Emniyet Müdürlüğü binası ise tamamlandı. Depreme kadar hizmet veren Et ve Balık Kurumu’na Alaköy tarafında yer tahsisi yapıldı.
Bağkur İl Müdürlüğü
Van’ın en çok yatarı olan binalar arasında lider konumunda olan Van Bağkur İl Müdürlüğü, adeta çürümeye terk edildi. 2006’dan, yani SSK, Bağkur ve Emekli Sandığı’nın birleşmesinden buyana boş yatan Van Bağkur İl Müdürlüğü binasının unutulduğunu söylemek mümkün. Cumhuriyet Caddesi gibi merkezi bir yerde olan metruk bina, 10 yıldır boş yatıyor. En az 10 yıl daha yatarı var.
Edremit Yüksek İhtisas Hastanesi
Vanlının kalbini kırdılar ve Van’ın kalbini yıktılar. Van Gölü’ne nazır, Van’ın en güzel hastanelerinden biri olan Edremit Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi de yıllarca hizmet dışı bırakıldı. 2010’da 130 yatak kapasitesiyle, bölgede yaklaşık 4 milyon hastaya hizmet veren hastane, dönemin Sağlık Bakanı Recep Akdağ’ın, “kapatılmayacak” sözünü vermesine rağmen hastane 2012’de kapatılmıştı. 1999’da kurulan ve 14 bin 546,70 m2’lik alana sahip Kalp ve Damar Hastalıkları Hastanesi için 2010’da yıkım kararı alındı. Depremde hasar aldığı da öne sürülerek yıkım gerçekleştirildi.
Eski Araştırma Hastanesi
Yüzüncü Yıl Üniversitesi’ne ait eski eğitim ve araştırma hastanesi de yıllarca yatarı olan kurumlar arasında. Depremin ardından hastanenin yıkımı gerçekleştirildi ve arazinin yarısı yeşil alan amacıyla Van Büyükşehir Belediyesi’ne devredildi. Belediye ile üniversite arasındaki anlaşmazlık mahkemelik olmuş durumda. Eski araştırma hastanesi alanına poliklinikler açılması düşünülüyor. En az 5 yıl daha yatarı var.
Stadyum ve çevresi
Van’ın yılan hikayesine dönen stadyum, halen çözüm bekliyor. Oraya, buraya yapılacak derken henüz bir proje ortaya çıkmadı. Önce valilik gelecek denildi sonrasında o da olmadı. İşin içerisinde Van Valililiği, Van İl Gençlik ve Spor Hizmetleri Müdürlüğü, Van Büyükşehir Belediyesi gibi kurumlar var. Stadyum yanına yapılan Van İl Gençlik ve Spor Hizmetleri Müdürlüğü binasının da 5 yıl daha yatarı var.
Eski çevik kuvvet
İskele Caddesi’ndeki eski çevik kuvvet binası depremden ağır hasar aldı. Yellerin estiği asranın da en az 5 yıl daha yatarı var.
Adliye lojmanları
Van depremlerinin ardından ağır hasar gören ve yeniden yapılan lüks adliye lojmanları hala boş yatıyor. Hakimler ve savcılar Edremit’in Süphan Mahallesi’nde 4 blok ve 130 daire olarak yapılan lojmanlara, güvenlik olmadığı gerekçesiyle yerleşmiyor. 2014’te yapılan yeni konutlar için 3 Milyon 420 bin lira harcandı, adaletin bu mu adliye diye sormak gerekiyor. Lojmanların yatarı ise en az 5 yıl.
Defterdarlık
Van depremlerinin ardından yıkılan Beşyol’daki defterdarlığın arsası TOKİ’ye devredildi. Arsa 5 yıldır boş yatıyor bir 5 yıl daha yatarı var denilebilir. Yeni defterdarlık binasının otogar kavşağında yapılması bekleniyor.
Eski İl Özel İdaresi
İl özel idaresinin kapanmasının ardından Van Valiliği ile Van Büyükşehir Belediyesi arasında köşe kapmaca oyunu başladı. Özel idareye ait araç ve taşınmazların bir kısmı belediyeye devredilirken bir kısmı da verilmedi. Eski emniyet kavşağındaki özel idaresinin alanı ise yıllarca boş yattı. Şu anda Tuşba Belediyesi’nin geçici hizmet verdiği alanın ne olacağı bilinmiyor, yatarı ise en az 5 yıl.
İpekyolu Devlet Hastanesi
Bugün yarın kapatılması beklenen ve sigorta hastanesi olarak bilinen İpekyolu Devlet Hastanesi, TOKİ’ye devredildi. Önümüzdeki dönemlerde yıkılması beklenen hastane alanın ise en az 5 yıl boş yatacak. Sonrasında ise birilerine peşkeş çekilecek.
Eski Köy Hizmetleri
Edremit yolundaki eski köy hizmetleri arazisi yıllarca boş yattı. İl özel idaresinin kapanmasının ardından alan Van Büyükşehir Belediyesi’ne devredildi. Belediye alanı garaj olarak kullanıyor. Son derece kıymetli olan alan için farklı bir yatırım yapılabilir.
Eski belediye binası
Cumhuriyet Caddesi’ndeki eski belediye binasının durumu da yılan hikayesine döndü. Depremde binaya orta hasar, ağır hasar raporu verildi tartışmaları sürerken, belediye binayı mühürledi ve kiraya çıktı. Bir süre sonra Tarihi Belediye Pasajı’ndaki esnafın işyerlerini boşaltması istendi. Esnaf ile belediyenin mahkemelik olduğu eski belediye binası yerine galeri ve kültür merkezinin yapılması bekleniyor. Süreç ne zaman tamamlanır derseniz yine 5 yılı bulur. Büyükşehir kiradan kurtuldu yeni yerinde hizmet vermeye başladı.
Belediye İş Merkezi
Van merkez eski Çarşı polis karakolu sokağında bulunan Belediye İş Merkezi, halen boş yatıyor. İşhanı, Van depremlerinde ağır hasar almıştı. Binanın giriş katında inşaat malzemeleri satan işyerleri hizmet veriyor.
Eski Rus Pazarı
Van AVM’nin yapıldığı eski belediye garajının karşısına yapılması planlanan Rus Pazarı alanı da boş yatıyor. Burhan Yenigün’ün belediye başkanlığı döneminde bir Pazar kurulması planlandı ancak yıllarca proje gerçekleşmedi. Çatılar kuruldu ancak pazar açılamadı ve sonunda 2009’da çatılar da yıkıldı. Eski Rus Pazarı alanı 7 yıldır yatıyor. Belediyeye ait alanın ne zaman değerlendirileceği bilinmiyor.
Tekel binası
Hikayesi Osmanlı İmparatorluğu dönemine dayanan tarihi Tekel binasının ne olacağı tam bir muamma. Hikayesi 1800’lü yıllara dayanan Cumhuriyet Caddesi’ndeki arsa, tam 3 bin 300 metre kare. Hasan oğlu Cihangir Arslan, 152 yıllık arsanın tapusunu 1885 yılında Osmanlı İmparatorluğu’ndan almış. Tekel binası 1954’te yapıldı. Van Kültür ve Tabiat Varlıklarını Korkma Kurulu tarafından 2006’da korumaya alınan binaya dokunulamıyor. Binanın satışı gerçekleşti ve iş halen mahkemelik. Tekel’in özelleşmesi ile birlikte yani yaklaşık 13 yıldır yatan 62 yıllık tarihi Tekel binasının en az bir 13 yıl daha yatarı var.
RTÜK binası
İskele Caddesi’ndeki RTÜK Van Bölge Müdürlüğü, yıllarca Van’da hizmet verdi. Daha sonra 2012’de Erzurum’a taşındı, yeri ise o günden buyana boş kaldı. En az 5 yıl daha yatarı var.
Van Devlet Tiyatrosu-Kütüphane
Van depremlerinde zarar gören Van Devlet Tiyatrosu ve Kütüphane yıllarca hizmet veremedi. Nihayet tiyatronun yapımına başladı ancak kütüphanenin inşaatına halen başlanamadı. Tiyatro çadırda, kütüphane ise eski yerinin yanında geçici olarak hizmet veriyor. Yeni kütüphane binasının 5 yıldan önce tamamlanması beklenmiyor.
Orman Müdürlüğü Fidanlık Sahası
Yeni yapılan ve akıllı hastane olarak tabir edilen Kadın Doğum ve Çocuk ile Kardiyovasküler Hastanesi olan Van Eğitim ve Araştırma Hastanesi hizmete açıldı. Bölge hastanesinin yanındaki orman müdürlüğü fidanlık sahası birimi alanı düşük yoğunluklu olarak hizmet verdi. Nihayet sonunda alanın hastane otoparkı olarak değerlendirilmesi gerekiyor. Bu durumda yatarı yok.
Van Polis Okulu
İskele’de hizmet veren Van Polis Okulu, Van Gölü’nün taşmasıyla birlikte sular altında kaldı. Ardından yaklaşık 20 yıl önce kapatıldı ve binası yıkıldı. Yerinde ise yeller esiyor. Ömrü billah yatarı var.
TRT binası
İskele Caddesi ÇEM Petrol karşısındaki TRT binası yıllarca hizmet verdi. Lojman ve haber bürosu olarak kullanılan bina yıllarca atıl durumda kaldı. Van depremlerinin ardından bina yıkıldı alanı ise halen yatıyor. En az 10 yıl daha yatarı var.
ÇOGEM
Van depremlerinde zarar gören İskele Caddesi’ndeki Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü’ne bağlı ÇOGEM binası yıkıldı. Boş kalan arsanın en az 5 yıl daha yatarı var.
MİT binası
İskele Caddesi’ndeki MİT binası depremle birlikte hizmet dışı kaldı. Yıllarca konteynerlarda çalışıldı ardından MİT, Edremit’te yeni yerine taşındı. Eski MİT binası yıkılana ve yeri değerlendirilene kadar en az 10 yıl daha yatarı var.
Erciş Şeker Fabrikası
Van- Erciş şeker fabrikasının kotaları çok düşük. Bugün yarın kapatılacak. Çalışan mevsimlik işçiler ile dönüşümlü çalışan işçilere henüz bir çözüm getirilmedi. Kapatıldıktan sonra en az 5 yıl yatarı var.
Van Deri Kundura Fabrikası
Yılda bir milyon ayakkabı üreten, 624 işçi çalıştıran Van Sümerbank Deri ve Kundura Fabrikası, yaklaşık 12 yıl önce kapatıldı. Kundura fabrikası kapatıldı ancak alan kısa bir süre sonra İŞGEM olarak değerlendirildi. İŞGEM var olduğu sürece yatarı yok.
Van Süt
Van süt fabrikası devlet işletmesindeyken çok sayıda işçi çalışıyordu, özelleştirildikten sonra işçi sayısı yarıya indirildi. Daha sonra da zarar ettiği gerekçesiyle kapatıldı.
Van Yün İplik Fabrikası
Edremit’te 82 bin metrekare alana kurulan birçok kişiye istihdam sağlayan Van Yün İplik Fabrikası ne yazık ki atıl durumda. Fabrika önce özelleştirildi ancak sonra kapatıldı. Van İl Özel İdaresi’ne ait alan 10 yıldan fazla boş yattı. Ardından büyükşehre geçti.
İpekyolu Kaymakamlığı İpekyolu Kaymakamlığı’nın bina yerleşim sorunu çözüldü. Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü’ne ait 8 bin 953 metre kare arsa kaymakamlığa tahsis edildi. Çevre ve Gümrük Şehircilik Bakan Yardımcısı Fatih Çiftçi, Çevre ve Şehircilik Bakanı Fatma Güldemet Sarı’nın tahsisi onayladığını duyurdu.
KAMU VE BELEDİYELER KİRADA
Milyonlar kiraya gidiyor
Defterdarlık,
İŞKUR
İpekyolu Belediyesi
Van Büyükşehir Belediyesi (yerine geçiyor)
İpekyolu Kaymakamlığı
Tuşba İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü
DAKA,
Türk Kızılayı
Van Ekonomist
