Doğu Anadolu Muhtarlar Federasyonu Teşkilat Başkanı ve Gürpınar Muhtarlar Derneği Başkanı Azat Erdemir, Van’ın büyükşehir olmasıyla birlikte mahalle olacak köylerde birçok sıkıntının yaşanacağını belirterek, “Köy ile mahalle muhtarlarının yetkileri çok farklı. Köylerin mahalleye dönüştürülmesinde vatandaş ile muhtarlar arasında ciddi sıkıntılar yaşanacaktır” dedi.
Doğu Anadolu Muhtarlar Federasyonu Teşkilat Başkanı ve Gürpınar Muhtarlar Derneği Başkanı Azat Erdemir, Van’ın büyükşehir olmasının olumlu tarafları olduğu kadar olumsuz yönlerinin de olacağını söyledi. Başkan Erdemir, köylerin mahalleye dönüştürülmesi nedeniyle muhtarlıklardaki yetkilerin değişmesinin olumsuzluklara neden olacağını söyledi. Erdemir, “Van’ın büyükşehir olmasıyla birlikte büyükşehir sayısı 29’a yükseltilmiş ve büyükşehir sınırları mülki sınırlara genişletilmiştir. Büyükşehir kapsamında 1032 belde ile 16 bin 82 köy mahalleye, yine 52 il kapsamında 559 belde belediyesi köylere dönüştürülmüştür. Mahalleye dönüştürülen köylerin 9 bin 652’si orman köyü olması sebebiyle orman köylüsüne tanınan hakların konumunun korunması ve yine belediyece kullanılacak mera, yaylak, kışlak gibi yerlerden bu mahalle sakinlerinin 4342 Sayılı Mera Kanunu hükümlerince yararlanmaya devam edeceği belirtilmektedir. Diğer bir yandan mahalleye dönüştürülen köylerde her ne kadar 5 yıl, harç, emlak vergisi ve diğer katılım payları alınmayacak olsa da, içme ve kullanma suları için alınacak ücret 5 yıl boyunca en düşük tarifenin yüzde 25’ini geçmeyecek şekilde belirlenecek olması, sulama tarımına dayalı mahallelerde üreticiye ciddi maddi külfet getireceği bir gerçektir. Üreticinin doğrudan gelir desteği ile desteklenmesine rağmen, tarım sektöründe yaşanan olumsuzlukların üretici üzerindeki olumsuz etkilerinin ortadan kaldırılmaması, büyükşehir yasasına bağlı bu türden olumsuzlukların da eklenmesi ile göç oranının daha da yükselmesine sebep olabilir kanısındayız” dedi.
Köy ile mahalle muhtarlıklarının yetkililerinin farklı olmasından dolay vatandaş ile muhtarlar arasında sıkıntıların yaşanacağını belirten Erdemir, “Köy muhtarları tarafından çözümlenebilecek olan sorunların yeni yasa ile mahalle muhtarları tarafından çözemeyecek olması vatandaş ile muhtar arasında farklı bakış açılarına yol açacaktır. Bu ve buna benzer birçok hususta birbirinden farklı iki muhtarlığın yükümlülük ve sorumluluk farkları haliyle kırsal alanda yaşayan kentli halka yansıması söz konusu olacaktır. Ayrıca 442 Sayılı Köy Kanunu ile köyün göreceği işler ve köylünün isteğine bağlı göreceği işler ayrı ayrı belirtilmiştir. Buna bağlı muhtarın devlet işleri ve köy işleri yine farklı maddelerde belirtilmiştir. Köy kanununda, köyün seçmenlerinden oluşan bir köy derneği mevcuttur ve köy tüzel bir kişiliktir. Yani köy kendi yapacağı işleri muhtarın köy karar defterine alacağı bir karar ile yerine getirebilme, örneğin tadilat yapılacak bir okulu kendi içinde imece usulü ile veya salma usulü ile çözebilme yeteneğine sahipken, mahalleye dönüşmesi sonucu mahalle muhtarının böyle bir yetkisi olmadığı için bu ve buna benzer hususları yerine getiremeyecektir. Yine köylerde evlenecek gençlerin kanuni nikah kıyma hakkı bulunan köy muhtarlarımız tarafından evlendirmeleri söz konusu iken, mahalle muhtarlarının böyle bir yetkisi olmadığı için kilometrelerce uzakta bulunan belediyeye gidip nikahlarını yaptıracak olmaları vatandaşımıza yeni külfet getirecektir” şeklinde konuştu.
