Dün, Bodrum’dan Yunanistan’ın Kos adasına geçmek için bindikleri botun batması sonucu ölen Suriyelilerle ilgili haber cansız bedeni kıyıya vuran çocukların fotoğraflarıyla gündeme oturdu.
Hem Türkiye’de hem uluslararası basında haber duyurulurken küçük bir çocuğun cesedinin yer aldığı fotoğrafın kullanılıp kullanılmamasının doğru mu yanlış mı olduğu tartışıldı.
Medyada bu fotoğrafı kullanan da oldu kullanmayan da; kimi de çocuğun yüzünü gizleyerek verdi haberi.
Bazı gazeteler ise haberin yanına fotoğrafı neden kullandıklarını açıklayan bir metin de koydular.
Bianet konuyu çocuk hakları alanında çalışan iki kişiye; Doğuş Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden Prof. Serdar Değirmencioğlu ve İstanbul Barosu Çocuk Hakları Merkezi’nden avukat Seda Akço’yla konuştu.
Değirmencioğlu: Felaketle yüzleşmek gerekiyor
Bir süredir Midilli’den bianet’e, Türkiye’den adaya geçen sığınmacılarla ilgili haberler yazan Prof. Serdar Değirmencioğlu fotoğrafın çocuğun yüzünün kapatılarak yayınlanmasının doğru olduğunu, yaşanan felaketle yüzleşilmesi gerektiğini söyledi.
“Yüzün kapatılarak verilmesi gerekir. Yaşayan bir çocuk olmadığı için tanınması ve zarar görmesi sözkonusu değil.
“Bir felaket yaşanıyor ve bu felaketle yüzleşmek gerekiyor. Bu koşullarda insanların uyanması için bir sinyal!”
Akço: Neden rahatsız olunduğu önemli
Avukat Seda Akço da fotoğrafı yayınlamanın çocuğa zarar vermediğine dikkat çekti ve insanların harekete geçmesini sağlamak için yayınlanmasının yanlış olmadığını belirtti.
“Bu fotoğraf rahatsız edici, doğru ama rahatsız olanlar neden rahatsız oluyorlar; bu resim bu çocuğa zarar veriyor mu? Bu fotoğrafın basılması suretiyle bu çocuğa zarar verildiğini mi düşünüyorlar, bunun için mi rahatsızlar, yoksa bir çocuğu bu halde görüyor olmaktan mı rahatsızlar?
“İkincisinden korunmaya dair bir hak yok. Ben böyle bir durumda bir çocuğu görmekten rahatsız oluyorum, çocukların bu görüntüleri yayınlanmamalı, diye bir kural yok ve olmamalı da…
Çocuğun korunması
“Birincisine dair kural var. Bir çocuğun resminin bu şekilde basılması o çocuğun haklarına zarar veriyor, damgalanmasına neden oluyor, incitiyor gibi nedenlerle çocukların fotoğrafları bu şekilde kullanılmamalıdır.
“Fotoğrafın çok acı bir görüntü olduğunu kabul ediyorum ama görüntüden daha acı olan aslı. Onun yayınlanması bize acı veriyor olabilir ama yayınlanması çocuğa acı veren bir şey değil.
“Bu tip durumlarda yayınlanmamasına dair hassasiyetin çocuğu korumaktan çok insanların kendilerini korumaya yönelik bir şey olduğunu düşünüyorum ve hukuken de savunulur bir yanı olmadığı kanaatindeyim.
“Haberin görselsiz bir şekilde yayınlanmasıyla durumun vahametini anlamıyorsak, harekete geçmiyorsak, haber böyle geçince infiale kapılıyorsak o zaman böyle geçilmesini de zorunlu hale getiriyoruz.
“Bana bu yaşananların görünmemesini talep etmek doğru gelmiyor.”
Bouckaert: Rahatsız edici olan çocukların ölümü
İnsan Hakları İzleme Örgütü’nden (HRW) Peter Bouckaert konuyla ilgili yazısında fotoğrafın neden paylaştığını anlattı.
“Bazıları bu fotoğrafın paylaşılmasını çok rahatsız edici olduğunu söylüyor ama bence çocukların kıyılara vurması ve bu ölümleri engelleyecek hiçbir şey yapılmaması rahatsız edici olan.
“Yayınlama kararını vermek kolay değildi ama ben onları kendi çocuğum gibi görüyorum, umarım Avrupalı liderler de öyle görür.” (Bianet)
