Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Botanik Anabilim Dalı öğretim üyesiyken istifa ederek AK Parti’den Tuşba Belediye Başkanı seçilen Doç. Dr. Fevzi Özgökçe, dağlarda bitki toplayan bayanları ziyaret etti. Bayanlarla sohbet eden Doç. Dr. Özgökçe, kendiliğinden yetişen, çiğ veya pişirilerek yenildiği için toplanan birçok bitkinin zehirli olduğunu ifade etti. Buna dikkat edilmesi gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Özgökçe, “Araştırmamızda Van’da yetişen yaklaşık 200 tür halk tarafından yenilen bitki tespit ettik. Halk tarafından yenilen ve kullanan bitkilere bilim dilinde ‘Etno Botanik’ diyoruz. Özellikle bunların ismini vatandaştan öğrenerek, bilim dünyasında halk hangi bitkiyi hangi amaçla kullanıyor bu da önemlidir. Kimi ilaç olarak kullanıyor, kimi yemek yapımında kullanıyor, kimisi ise kök boya elde etmek için kullandığı bu bitkiler çok önemli bir kültürdür. Çünkü atadan, babadan gelen bir kültürdür. Mezopotamya’da, bu bölgemizde özellikle halkın kullandığı çok sayıda bitki var. Kullanılan bu bitkiler gerek çiğ olarak, gerekse pişirilerek kullanılıyor. Yemeklerde kullanılan ve en çok bilinen bitki garidir. Bu bitkinin özelliği şu, garinin kendisi zehirlidir. Yani biz bilimsel olarak bu otların aslında toplanmaması, hatta birçok yerde şu dönemde bitki zehirlenmesiyle karşılaşılabilir. Onun için muhakkak çok iyi bilenle birlikte araziye çıkıp toplanması gerekir. Gariye benzer birçok bitki var. Yanlışlıkla garinin olduğu bitkinin yerine başka bir yakın akrabası var, bu alınırsa derhal zehirlenme meydana gelir. Ama ne yapıyor insanlarımız, zehirli bitkileri biliyor ve alıyor bu zehirli bitkiyi hemen bir tencerede kaynatıyor. Kaynattıktan sonra bunun suyunu atıyor. Halk dilinde buna ‘zerkiri’ veya ‘zervekiri’ deniliyor. Zerkiri aslında zehirden arınma anlamındadır. Halk bunu alıyor, kaynattıktan sonra o suyu atıyor. Kararması durumunda zehirlidir anlamına gelir. Halkımız bunun teşhisini iyi yapıyor. Kaynatıp suyu atıldıktan sonra vatandaşlarımız bunu yemeklere katmadan önce de kızartırlar ve hangi yemekte kullanılacaksa onunla beraber pişiriyor” dedi.

Editör: Wan Haber