Zaman Gazetesi'ne kayyum atanmasını, “Türk hükümetinin son zamanlarda kendisine muhalif olan medyaya karşı gerçekleştirdiği endişe verici hukuksal yaptırımların son halkası" olarak değerlendiren Kirby, “Zaman Gazetesinin kayyuma devredildiğine ilişkin haberleri gördük. Bu durumu, hükümetin yargı eli ile hükümeti eleştiren medyayı hedeflemesinin en son ve rahatsız ciddi gelişmesi olarak görüyoruz. Koza ve İpek medya grubuna kayyum atanmasından sonra kepenk kapattırılması, farklı gruplara bağlı gazetecilere açılan hakaret davaları ışığında, Türkiye'ye adil yargıya, hukuk karşısında eşitliğe tam bir saygı göstermesi çağrısında bulunuyoruz. Medya kuruluşlarının habercilik ve yayıncılık politikaları mahkeme kararları ile denetlenemez” dedi.
Türkiye'nin, ABD'nin dostu ve NATO müttefiki olduğunu da anımsatan Kirby, “Biz de elbette Türkiye'nin dostuyuz. Ancak, Türk yetkilileri, kendi anayasalarınca da güvence altına alınan, basın özgürlüğü, ifade özgürlüğü gibi konularda, kendi anayasalarına uymaya, evrensel demokratik değerlere uymaya çağırıyoruz. Bir çok kez söylediğimiz gibi, demokratik bir toplumda eleştirel görüşler susturulmamalı, tersine teşvik edilmelidir” diye konuştu. Kirby, Türkiye'de basın ve ifade özgürlüğüne ilişkin taşıdıkları kaygıları, bir araya gelişlerinde Türk yetkililerle paylaştıklarını, bu konuda kamuoyuna da açık olduklarını söyledi.
Kirby, “Bu olanlara baktığınızda, Türkiye'de hala sağlıklı bir demokrasi olduğunu düşünüyor musunuz” sorusuna verdiği yanıtta da, “Bu tür eylemlerin, sağlıklı demokratik değerler doğrultusunda olduğunu düşünmüyorum. Söylediğim gibi, basın ve düşünce özgürlükleri Türkiye'nin kendi anayasasında da kutsal değerler olarak görünür. Ancak buna uyduklarını da düşünmüyorum. Türkiye bizim için önemli, Türkiye'nin demokrasisi bizim için önemli” dedi. Türkiye'nin evrensel demokratik değerlere uyması için, yeri geldiğinde kaygılarını ilettiklerini ve iletmeyi sürdüreceklerini söyleyen Kirby, “Muhalefet etme, basın özgürlüğü, düşünce özgürlüğü gibi konularda endişelerimizi dile getirmekteyiz. Değişik düşünceler karşılıklı olarak dile getirildiğinde, inanıyoruz ki demokrasi güçlenir, hükümet etme görevi de gelişir. Bu demokrasinin temel ilkesidir. Amerikan ilkesi değil, Türk anayasası tarafından da kutsal sayılan evrensel demokratik ilkeler bunlar” diye konuştu. Kirby, ABD'nin Türkiye'nin ve Türk halkının başarılarını görmek istediğini de belirterek, “Kendi anayasalarına koydukları değerlerin meyvelerinin tadını almalarını istiyoruz. O yüzden bunları açıkça konuşuyoruz" dedi.
Zaman’a kayyum atanmasına uluslararası tepki
İstanbul 6. Sulh Ceza Hakimliği’nin, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nın talebi üzerine Zaman Gazetesi'ni de bünyesinde bulunduran Feza Gazetecilik Şirketi'ne kayyum ataması uluslararası alanda tepki çekti.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Sözcü yardımcısı Farhan Haq, konu ile ilgili soruya verdiği yanıtta, basının görevini yapmasına yönelik her türlü kısıtlamaya karşı çıktıklarını söyledi.
Farhan Haq, “Konu ile ilgili ayrıntılı bilgiye sahip değiliz. Ancak Birleşmiş Milletler olarak medyanın görevini yapmasını engellemeye yönelik her türlü tehditten son derece kaygılıyız. Tüm hükümetler basın ve ifade hürriyetine saygı göstermelidir” diye konuştu.
Öte yandan, basın özgürlüğünü savunma konusunda dünyanın önde gelen kurumlarından biri olan Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) de, Zaman Gazetesi’ne kayyum atanmasına tepki gösterdi. Kayyum atanmasını sert bir dille eleştiren CPJ İdari Müdürü Joel Simone, “Mahkemenin bugünkü girişimi Türkiye'de eleştirel gazetecilik adına geriye kalanları etkin şekilde bogmanın yoludur” diye konuştu. Joel Simon, Zaman gazetesi ve İngilizce yayınlanan Today’s Zaman’a kayyum atandığı haberini uluslararası basında çıkan haberler eşliğinde paylaştı. Zaman ile Today’s Zaman’ın hem Türk hem de dünya kamuoyunu bilgilendirmede önemli bir rol üstlendiğini belirten Simon, “Zaman ve Today’s Zaman, Türkiye toplumu ile dünyayı bilgilendirmekte önemli ve kritik bir rol oynuyorlar. Türkiyeli yetkililer, gazeteleri sindirmek için saldırgan hareketler yerine basın özgürlüğünü ve gazetecilerin haklarını korumaya yönelik anayasal yükümlülüklerini yerine getirmeliler” dedi.
CPJ, söz konusu yayın organlarına kayyum atanmasına gerekçe olarak ‘terörizm propagandası yapmanın’ gösterildiğine dikkat çekti ve Zaman yayın grubunun Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın muhalifi olduğunu belirtti.
