ABD Başkanı Donald Trump’ın Kudüs’ün tamamını İsrail’in başkenti olarak tanıma kararına öfke sürerken, Amerikan Dışişleri ‘kağıt üzerinde bir şey değişmeyeceği’ teziyle tepkileri yatıştırma çabasına girişti. Amerikan haber ajansı AP’ye konuşan yetkililer, elçilik, pasaportlar, haritalar ve diğer belgelerde Kudüs’ün İsrail’in başkenti olarak görülmesinin yakın zamanda beklenmediğini vurguladı.
Trump, Filistinlilere BM kararlarıyla vaat edilen bağımsız devletin başkentinin Doğu Kudüs olmasının planlanmasına rağmen, kentin tamamını İsrail’in başkenti olarak tanımıştı. Ancak ABD Başkanı konuşmasında, İsrail’in Kudüs’teki egemenliğinin sınırlarına ilişkin bir pozisyon almadığını ve sınırların müzakerelerle belirleneceğini söylemişti.
ABD Dışişleri yetkilileri de, Trump’ın Kudüs kararının sembolik önemine rağmen, yıllardır devam eden bazı politikaların değişmeyeceğini ve kağıt üzerinde aynen devam edileceğini savundu. AP’nin yetkililere madde madde sorduğu başlıklar şöyle:
ELÇİLİK NE ZAMAN TAŞINACAK?
Trump’ın Dışişleri’ne Amerikan elçiliğini taşıma sürecine başlama talimatı vermesine rağmen, yetkililer elçiliğin yakın gelecekte Tel Aviv’de kalacağını söylüyor. Buna göre, Amerikan elçiliğinin Trump’ın görev süresinin sonundan önce (2020) Kudüs’e taşınması beklenmiyor. Yetkililer yeni binanın tasarlanmasının, inşa edilmesinin ve taşınmasının en az üç-dört yıl alacağını söylüyor. Nitekim Trump Kudüs yasasını onaylarken, elçiliğin taşınmasıyla ilgili 1995’te Kongre’den çıkan yasayı bir kez daha erteledi.
PASAPORTLARDAKİ ‘DOĞUM YERİ’ DEĞİŞMEYECEK
ABD’deki bazı İsrail yanlısı lobi grupları, Trump’ın kararının ardından Kudüs’te doğan Amerikan vatandaşlarının pasaportlarında doğum yeri olarak bundan sonra ‘İsrail’ yazmasını umuyordu. Dışişleri yetkilileriyse, bu konuda yıllardır sürdükleri ve 2015’te Amerikan Yüksek Mahkemesi’nde de onanan politikadan vazgeçmeyeceklerini söyledi.
ABD’nin mevcut politikası şöyle: İsrail’in kurulduğu 1948’den önce Kudüs’te doğan kişilerin pasaportlarında doğum yeri olarak ‘Filistin’ yazıyor. Bu tarihten sonra doğanların pasaportlarındaysa sadece ‘Kudüs’ ibaresi görülüyor.
HARİTALAR KISMEN DEĞİŞECEK
Dışişleri yetkilileri, Trump’ın ‘Kudüs İsrail’in başkenti’ kararı ile ‘Barış müzakerelerine devam’ pozisyonunu haritalarda ‘uzlaştırmaya’ çalışacak. Bu şu anlama geliyor: ABD Kudüs’ün statüsünün ‘müzakere edilecek kapsamlı bir barış anlaşmasıyla belirleneceği’ pozisyonunu değiştirmedi; dolayısıyla başkent olarak tanıma kararı kağıt üzerinde İsrail’in Kudüs’teki egemenliğinin sınırlarını değiştirmeyecek.
Dışişleri yetkilileri, bu nedenle haritalarda Kudüs’ü başkent olarak göstermek için alt çizgi veya yıldıza başvurmak gibi yollara başvurmayı planladıklarını söyledi. Haritalardaki sınırlar ise değişmeyecek.
Ancak Amerikan Dışişleri yetkilileri, Trump’ın kararının ardından İsrail’in işgal altında tuttuğu ve Filistinlilere başkent olarak vaat edilen Doğu Kudüs’te yeni konut inşa etmeye girişmesi hakkında yorum yapmadı.
DİĞER BELGELERE NE OLACAK?
Yetkililer, Dışişleri veya diğer federal kurumların Kudüs’ü politika belgelerinde, seyahat uyarılarında veya resmi etkinlik ilanlarında İsrail’in dışında gösterme politikasında şu an için bir değişiklik planlanmadığını söyledi. (Dış Haberler)
